دعا و اعمال نیمه شعبان برای حاجت و طول عمر چیست و چگونه انجام می شود؟

نیمه شعبان مصادف با ولادت حضرت مهدی (عج) است و یکی از اعیاد بزرگ شیعیان به شمار می‌آید. خواندن دعای نیمه شعبان و اعمال نیمه شعبان ثواب بسیاری به دنبال دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.

دعای نیمه شعبان

شب نیمه شعبان از برترین شب‌ها نزد پروردگار است و از لحاظ جایگاه معنوی بعد از شب قدر است. از مهمترین برکات این شب مبارک ولادت حضرت صاحب الزمان که در سال 255 هجری قمری است.

دعاهای متعدد و اعمال زیادی برای این شب شمرده شده است که خواندن آن فضیلت بسیاری به دنبال دارد. در این شب خداوند گناه بندگان را به کرم خود می‌بخشد و حاجت درخواست کنندگان را برآورده می‌کند. پس در این شبی که خداوند به ذات مقدس خود سوگند خورده که هیچ حاجتمندی را با دست خالی از درگاه خود برنمی‌گرداند، باید در دعا و نیایش کوتاهی نکرد و از فضیلت این شب بهره‌مند شد. جایگاهی در بهشت به ذکر کنندگان و تسبیح گویان در شب نیمه شعبان وعده داده شده است.

همچنین بخوانید: نیمه شعبان سال 1400 چه روزی است؟

دعای نیمه شعبان برای طول عمر

در مورد دعای نیمه شعبان برای طول عمر در کتب ادعیه آمده است که اگر شخصی در شب نیمه شعبان این دعا را 21 مرتبه در بین نماز مغرب و عشاء بخواند، در حالیکه در این بین سخنی نگفته باشد، تا نیمه ماه شعبان سال آینده به اذن خدا، هیچ مکروهی بر وی وارد نشود و اگر عمر او تمام شده خداوند طول عمر او را بیشتر می‌کند.

اَلّلهُمَّ اِنَّكَ عَليمٌ حَليمٌ ذو اَنات وَ لا طاقَهَ لَنا بِحُكمِك يا اَللهُ يا اَللهُ يا اَلله، اَلاَمان اَلاَمان اَلاَمان مِنَ الطّاعونِ وَ الوَباء وَ مَوتِ الفُجأَه وَ سوءِ القَضاء وَ شِماتَهِ الاَعداء، رَبَّنا اكشِف عَنَّا العَذاب اِنّا موقِنون اِنّا مومنون بِرَحمَتِكَ يا اَرحَمَ الرّاحِمين.

دعای نیمه شعبان برای حاجت

یکی از دعاهای شب نیمه شعبان برای حاجت نماز و دعای امام صادق (ع) است. شیخ طوسی در کتاب مصباح به نقل از ابویحیی آورده است که: از مولای خویش امام صادق (ع) سوال کردم: بهترین دعاها در شب نیمه شعبان کدام هستند؟ فرمود: هر زمان نماز عشا را ادا کردی، دو رکعت نماز به این ترتیب بجا بیاور،

1. سوره “حمد” و سوره “کافرون” را در رکعت اول بخوان
2. سوره “حمد” و سوره “توحید” را در رکعت دوم بخوان
3. و زمانیکه سلام دادی سی و سه مرتبه ذکر “سبحان الله”، سی و سه مرتبه ذکر “الحمدلله” و چهار مرتبه “الله اکبر” را بگو و سپس این دعا را بخوان:

یا مَنْ إِلَیهِ مَلْجَأُ الْعِبَادِ [یلْجَأُ الْعِبَادُ] فِی الْمُهِمَّاتِ وَ إِلَیهِ یفْزَعُ الْخَلْقُ فِی الْمُلِمَّاتِ

یا عَالِمَ الْجَهْرِ وَ الْخَفِیاتِ [وَ] یا مَنْ لا تَخْفَى عَلَیهِ خَوَاطِرُ الْأَوْهَامِ وَ تَصَرُّفُ الْخَطَرَاتِ

یا رَبَّ الْخَلائِقِ وَ الْبَرِیاتِ یا مَنْ بِیدِهِ مَلَكُوتُ الْأَرَضِینَ وَ السَّمَاوَاتِ

أَنْتَ اللَّهُ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ أَمُتُّ إِلَیكَ بِلا إِلَهَ إِلّا أَنْتَ فَیا لا إِلَهَ إِلّا أَنْتَ اجْعَلْنِی فِی هَذِهِ اللَّیلَةِ مِمَّنْ نَظَرْتَ إِلَیهِ

فَرَحِمْتَهُ وَ سَمِعْتَ دُعَاءَهُ فَأَجَبْتَهُ وَ عَلِمْتَ اسْتِقَالَتَهُ فَأَقَلْتَهُ وَ تَجَاوَزْتَ عَنْ سَالِفِ خَطِیئَتِهِ وَ عَظِیمِ جَرِیرَتِهِ

فَقَدِ اسْتَجَرْتُ بِكَ مِنْ ذُنُوبِی وَ لَجَأْتُ إِلَیكَ فِی سَتْرِ عُیوبِی

اللَّهُمَّ فَجُدْ عَلَی بِكَرَمِكَ وَ احْطُطْ خَطَایای بِحِلْمِكَ وَ عَفْوِكَ وَ تَغَمَّدْنِی فِی هَذِهِ اللَّیلَةِ بِسَابِغِ كَرَامَتِكَ

وَ اجْعَلْنِی فِیهَا مِنْ أَوْلِیائِكَ الَّذِینَ اجْتَبَیتَهُمْ لِطَاعَتِكَ وَ اخْتَرْتَهُمْ لِعِبَادَتِكَ وَ جَعَلْتَهُمْ خَالِصَتَكَ وَ صَفْوَتَكَ.

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی مِمَّنْ سَعَدَ جَدُّهُ وَ تَوَفَّرَ مِنَ الْخَیرَاتِ حَظُّهُ وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ سَلِمَ فَنَعِمَ وَ فَازَ فَغَنِمَ

وَ اكْفِنِی شَرَّ مَا أَسْلَفْتُ وَ اعْصِمْنِی مِنَ الازْدِیادِ فِی مَعْصِیتِكَ وَ حَبِّبْ إِلَی طَاعَتَكَ وَ مَا یقَرِّبُنِی مِنْكَ

وَ یزْلِفُنِی عِنْدَكَ سَیدِی إِلَیكَ یلْجَأُ الْهَارِبُ وَ مِنْكَ یلْتَمِسُ الطَّالِبُ وَ عَلَى كَرَمِكَ یعَوِّلُ الْمُسْتَقِیلُ التَّائِبُ

أَدَّبْتَ عِبَادَكَ بِالتَّكَرُّمِ وَ أَنْتَ أَكْرَمُ الْأَكْرَمِینَ وَ أَمَرْتَ بِالْعَفْوِ عِبَادَكَ وَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ

اللَّهُمَّ فَلا تَحْرِمْنِی مَا رَجَوْتُ مِنْ كَرَمِكَ وَ لا تُؤْیسْنِی مِنْ سَابِغِ نِعَمِكَ وَ لا تُخَیبْنِی مِنْ جَزِیلِ قِسَمِكَ

فِی هَذِهِ اللَّیلَةِ لِأَهْلِ طَاعَتِكَ وَ اجْعَلْنِی فِی جُنَّةٍ مِنْ شِرَارِ بَرِیتِكَ

رَبِّ إِنْ لَمْ أَكُنْ مِنْ أَهْلِ ذَلِكَ فَأَنْتَ أَهْلُ الْكَرَمِ وَ الْعَفْوِ وَ الْمَغْفِرَةِ

وَ جُدْ عَلَی بِمَا أَنْتَ أَهْلُهُ لا بِمَا أَسْتَحِقُّهُ فَقَدْ حَسُنَ ظَنِّی بِكَ وَ تَحَقَّقَ رَجَائِی لَكَ

وَ عَلِقَتْ نَفْسِی بِكَرَمِكَ فَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ وَ أَكْرَمُ الْأَكْرَمِینَ

اللَّهُمَّ وَ اخْصُصْنِی مِنْ كَرَمِكَ بِجَزِیلِ قِسَمِكَ وَ أَعُوذُ بِعَفْوِكَ مِنْ عُقُوبَتِكَ

وَ اغْفِرْ لِی الذَّنْبَ الَّذِی یحْبِسُ عَلَی [عَنِّی ] الْخُلُقَ وَ یضَیقُ عَلَی الرِّزْقَ حَتَّى أَقُومَ بِصَالِحِ رِضَاكَ

وَ أَنْعَمَ بِجَزِیلِ عَطَائِكَ وَ أَسْعَدَ بِسَابِغِ نَعْمَائِكَ فَقَدْ لُذْتُ بِحَرَمِكَ وَ تَعَرَّضْتُ لِكَرَمِكَ

وَ اسْتَعَذْتُ بِعَفْوِكَ مِنْ عُقُوبَتِكَ وَ بِحِلْمِكَ مِنْ غَضَبِكَ فَجُدْ بِمَا سَأَلْتُكَ وَ أَنِلْ مَا الْتَمَسْتُ مِنْكَ أَسْأَلُكَ بِكَ لا بِشَیءٍ هُوَ أَعْظَمُ مِنْكَ

سپس به سجده رفته و بیست مرتبه ذکر “یارب”؛ هفت مرتبه ذکر ” یا الله”، هفت مرتبه ذکر “لا حول و لا قوه الا بالله”، ده مرتبه ذکر “ماشآءَاللّهُ” و  ده مرتبه ذکر “لا قُوّةَ اِلاّ بِاللّهِ” را می‌خوانی و سپس بر پیامبر و آل او صلوات می‌فرستی. سپس حاجت خود را از خدا می‌خواهی، انشاالله به فضل و کرم خود آن حاجت را روا می‌کند.

همچنین بخوانید: دعای مخصوص شعبان

اعمال نیمه شعبان

در کتب مذهبی سفارش اکیدی به انجام اعمال نیمه شعبان شده است که در ادامه به برخی از آنها می‌پردازیم:

1. غسل کردن در شب نیمه شعبان موجب از بین رفتن گناهان می‌شود
2. شب زنده داری و احیای این شب و گذراندن آن به دعا و اسغفار
3. زیارت امام حسین (ع) که از بهترین اعمال این شب است
4. خواندن دعایی که به منزله زیارت امام زمان (عج) است

   اَللّهُمَّ بِحَقِّ لَیْلَتِنا (هذِهِ) وَ مَوْلُودِها

خدایا به حق این شبى كه ما در آنیم و به حق آن كس كه در آن به دنیا آمده

وَ حُجَّتِكَ وَ مَوْعُودِهَا الَّتى قَرَنْتَ اِلى فَضْلِها فَضْلاً فَتَمَّتْ كَلِمَتُكَ

و حجتت و موعود آن كه همراه كردى به فضیلت این شب فضیلت دیگرى و بدین سبب تمام شد كلمه تو

صِدْقاً وَ عَدْلاً لا مُبَدِّلَ لِكَلِماتِكَ وَلا مُعَقِّبَ لاِیاتِكَ نُورُكَ الْمُتَاَلِّقُ

به راستى و عدالت تغییر دهنده‌اى براى كلمات تو نیست و پس زننده‌اى براى آیات تو نیست آن نور درخشانت

وَ ضِیاَّؤُكَ الْمُشْرِقُ وَ الْعَلَمُ النُّورُ فى طَخْیاَّءِ الدَّیْجُورِ الْغائِبُ

و آن روشنى فروزانت و آن نشانه نورانى در شب تاریك ظلمانى آن پنهان

الْمَسْتُورُ جَلَّ مَوْلِدُهُ وَ كَرُمَ مَحْتِدُهُ وَالْمَلاَّئِكَةُ شُهَّدُهُ وَاللّهُ ناصِرُهُ

غایب از انظار كه ولادتش بزرگ و كریم الاصل بود و فرشتگان گواهان اویند و خدا یاور

وَ مُؤَیِّدُهُ اِذا آنَ میعادُهُ وَالْمَلاَّئِكَةُ اَمْد ادُهُ سَیْفُ اللّهِ الَّذى لا یَنْبوُ

و كمك كار او است در آن هنگام كه وعده‌اش برسد و فرشتگان مددكارش باشند آن شمشیر برنده خدا كه كُند نشود

وَ نُورُهُ الَّذى لا یَخْبوُ وَ ذوُالْحِلْمِ الَّذى لا یَصْبوُا مَدارُ الَّدهْرِ

و نور او كه خاموش نگردد و بردبارى كه كار بى رویه انجام ندهد چرخ روزگار به خاطر او گردش كند

وَ نَوامیسُ الْعَصْرِ و َوُلاةُ الاْمْرِ وَالْمُنَزَّلُ عَلَیْهِمْ ما یَتَنَزَّلُ فى لَیْلَةِ

و او و پدران معصومش نوامیس هر عصر و والیان امر خدایند در شب قدر آنچه نازل شود بر ایشان نازل گردد

الْقَدْرِ وَ اَصْحابُ الْحَشْرِ وَالنَّشْرِ تَراجِمَةُ وَحْیِهِ وَ وُلاةُ اَمْرِهِ وَ نَهْیِهِ

و آنهایند صاحبان حشر و نشر و مفسران وحى خدا و سرپرستان امر و نهى او

اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلى خاتِمِهْم وَ قآئِمِهِمُ الْمَسْتُورِ عَنْ عَوالِمِهِمْ

خدایا پس درود فرست بر خاتم ایشان و قائمشان كه در پس پرده است از عوالم آنها

اَللّهُمَّ وَ اَدْرِكَ بِنا اءَیّامَهُ وَظُهُورَهُ وَقِیامَهُ وَاجْعَلْنا مِنْ اَنْصارِهِ وَاقْرِنْ ثارَنا

خدایا ما را به روزگار او و زمان ظهور و قیامش برسان و از جمله یارانش قرارمان ده و خونخواهى ما را

بِثارِهِ وَاكْتُبْنا فى اَعْوانِهِ وَ خُلَصاَّئِهِ وَ اَحْیِنا فى دَوْلَتِهِ ناعِمینَ

به خونخواهى او مقرون گردان و نام ما را در زمره یاران و مخصوصانش ثبت فرما و ما را در دولتش شادكام

وَ بِصُحْبَتِهِ غانِمینَ وَ بِحَقِّهِ قآئِمینَ وَ مِنَ السُّوَّءِ سالِمینَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ

و متنعم و به همنشینیش بهره‌مند و به گرفتن حقش پابرجا بدار و از بدی‌ها بر كنارمان كن اى مهربان‌ترین مهربانان

وَالْحَمْدُلِلّهِ رَبِّ الْعالَمینَ وَ صَلَواتُهُ عَلى سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ

و ستایش خاص خدا پروردگار جهانیان است و درودهاى او بر آقاى ما محمد

خاتَمِ النَّبِیّینَ وَ الْمُرْسَلینَ وَ عَلى اَهْلِ بَیْتِهِ الصّادِقینَ وَ عِتْرَتِهَ

خاتم پیمبران و مرسلین و بر خاندان راستگو و عترت حقگویش باد

النّاطِقینَ وَالْعَنْ جَمیعَ الظّالِمینَ واحْكُمْ بَیْنَنا وَ بَیْنَهُمْ یا اَحْكَمَ الْحاكِمینَ .

خاتم پیمبران و مرسلین و بر خاندان راستگو و عترت حقگویش باد

النّاطِقینَ وَالْعَنْ جَمیعَ الظّالِمینَ واحْكُمْ بَیْنَنا وَ بَیْنَهُمْ یا اَحْكَمَ الْحاكِمینَ .

و از رحمت خود دور ساز تمام ستمكاران را و میان ما و ایشان داورى كن اى محكم‌ترین حكم كنندگان.

همچنین بخوانید: دعای آیت الکرسی

5. از دیگر اعمال توصیه شده برای نیمه شعبان به دعای نقل از امام صادق علیه السلام اشاره کرد

اَللّهُمَّ اَنْتَ الْحَىُّ الْقَیُّومُ الْعَلِىُّ الْعَظیمُ الْخالِقُ

خدایا تویى زنده پاینده والاى بزرگ آفریننده

الرّازِقُ الْمُحْیِى الْمُمیتُ الْبَدىَّءُ

و روزى دهنده زنده كننده و میراننده آغاز كننده

الْبَدیعُ لَكَ الْجَلالُ وَ لَكَ الْفَضْلُ وَ لَكَ الْحَمْدُ وَ لَكَ الْمَنُّ وَ لَكَ الْجُودُ

و پدید آورنده، براى تو است بزرگى و از آن تو است فضیلت و ستایش و از آن تو است نعمت و جود

وَ لَكَ الْكَرَمُ وَ لَكَ الاْمْرُ وَ لَكَ الْمَجْدُ وَ لَكَ الْشُّكْرُ وَحْدَكَ لاشَریكَ لَكَ

و خاص تو است بزرگوارى و از تو است فرمان و شوكت و خاص تو است سپاسگزارى كه یگانه‌اى و شریكى برایت نیست

یا واحِدُ یا اَحَدُ یا صَمَدُ یا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَكُنْ لَهُ

اى یگانه‌اى یكتا اى بى‌ نیاز اى كه فرزندى ندارد و فرزند كسى نباشد و نیست برایش

كُفُواً اَحَدٌ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَاْغفِرْ لى وَارْحَمْنى وَاكْفِنى

همتایى هیچ كس. درود فرست بر محمد و آل محمد و بیامرز مرا و به من رحم كن و كفایت كن

ما اَهَمَّنى وَاقْضِ دَیْنى وَ وَسِّعْ عَلَىَّ فى رِزْقى فَاِنَّكَ فى هذِهِ اللَّیْلَةِ

از من آنچه فكر مرا به خود مشغول كرده و قرضم را ادا كن و در روزیم گشایش ده زیرا كه تو در این شب

كُلَّ اَمْرٍ حَكیمٍ تَفْرُقُ وَ مَنْ تَشاَّءُ مِنْ خَلْقِكَ تَرْزُقُ فَارْزُقْنى وَ اَنْتَ

هر كار محكمى را از هم جدا كنى و هر یك از مخلوقات خود را بخواهى روزى دهى پس روزیم ده كه تو

خَیْرُ الرّازِقینَ فَاِنَّكَ قُلْتَ وَ اَنْتَ خَیْرُ الْقاَّئِلینَ النّاطِقینَ وَاسْئَلوُا اللّهَ

بهترین روزى دهندگانى زیرا تو خود گفتى و تو بهترین گویندگان و ناطقان هستى كه فرمودى “از خدا بخواهید از فضل او”

مِنْ فَضْلِهِ فَمِنْ فَضْلِكَ اَسْئَلُ وَ اِیّاكَ قَصَدْتُ وَابْنِ نَبِیِّكَ اعْتَمَدْتُ وَ لَكَ

پس من از فضل تو مى‌خواهم و تو را قصد كردم و به فرزند پیمبرت اعتماد كردم و به تو

رَجَوْتُ فَارْحَمْنى یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ.

امیدوارم پس به من رحم كن اى مهربانترین مهربانان.

6. دعای دیگری نیز در این شب توصیه می‌شود که حضرت رسول صلى الله علیه و آله در این شب مى خواندند:

اَللّهُمَّ اقْسِمْ لَنا مِنْ خَشْیَتِكَ ما یَحُولُ بَیْنَنا

خدایا بهره ما كن از ترس خود بدان اندازه كه حائل شود میان ما

وَ بَیْنَ مَعْصِیَتِكَ وَ مِنْ طاعَتِكَ ما تُبَلِّغُنا بِهِ رِضْوانَكَ وَ مِنَ الْیَقینِ ما

و نافرمانیت و از اطاعت خویش بدان مقدار كه ما را به خشنودى و رضوان تو برساند و از یقین بدان

یَهُونُ عَلَیْنا بِهِ مُصیباتُ الدُّنْیا اَللّهُمَّ اَمْتِعْنا بِاَسْماعِنا وَ اَبْصارِنا

حد كه به وسیله آن ناگواری‌هاى دنیا بر ما آسان گردد خدایا ما را به گوش‌هایمان و دیده‌هامان

وَ قُوَّتِنا ما اَحْیَیْتَنا وَاجْعَلْهُ الْوارِثَ مِنّا وَاجْعَلْ ثارَنا عَلى مَنْ ظَلَمَنا

و نیرویمان تا زنده‌ایم بهره‌مند ساز و آن را وارث ما گردان و خون ما را به گردن كسى انداز كه بر ما ستم كرده

وَانْصُرنا عَلى مَنْ عادانا وَلا تَجْعَلْ مُصیبَتَنا فى دینِنا وَلا تَجْعَلِ

و یارى ده ما را بر كسى كه با ما دشمنى كند و مصیبت ما را در دینمان قرار مده و دنیا

الدُّنْیا اَكْبَرَ هَمِّنا وَلا مَبْلَغَ عِلْمِنا وَلا تُسَلِّطْ عَلَیْنا مَنْ لا یَرْحَمُنا

را بزرگترین اندوه ما قرار مده و نیز آخرین حد دانش ما قرارش مده و مسلط مكن بر ما كسى را كه بر ما رحم نكند

بِرَحْمَتِكَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ.

به رحمتت اى مهربانترین مهربانان

7. به ذکر صلوات در شب نیمه شعبان سفارش شده است
8. خواندن دعای کمیل در این شب ثواب فراوان دارد
9. صد مرتبه گفتن هر یک از ذکرهای “سُبْحانَ اللّهِ” ، “الْحَمْدُلِلّهِ” ، “اللّهُ اَكْبَرُ” وَ “لا اِلهَ اِلا اللّهُ” در نیمه شعبان موجب آمرزش گناهان گذشته و برآورده شدن حاجات دنیا و آخرت می‌شود.
10. همچنین خواندن 10 رکعت نماز پس از نیمه شب که در هر رکعت از آن سوره حمد و سوره توحید ده مرتبه تکرار شود و سپس به سجده رفته و بخوانید:

اللَهُمَّ لَكَ سَجَدَ سَوَادِي‌ وَ خَيَالِي‌ وَ بَيَاضِي‌، يَا عَظِيمَ كُلِّ عَظِيمٍ اغْفِرْ لِي‌ ذَنْبِيَ الْعَظِيمَ، فَإنَّهُ لَا يَغْفِرُهُ غَيْرُكَ.
«بار پروردگارا! سجده‌ كرد براي‌ تو سياهی من‌ و خيال‌ من‌ و سفيدی من‌، ( تمام‌ مراتب‌ و درجات‌ وجود من‌، از طبع‌ و بدن‌، و از خيال‌ و مثال‌، و از نفس‌ و حقيقت‌ من‌ ) ای بزرگ‌ هر بزرگی! بيامرز بر من‌ گناه‌ مرا كه‌ بزرگ‌ است‌، چون‌ نمی‌آمرزد آن‌را غير از تو.»

11. خواندن چهار رکعت نماز که در هر رکعت صد متربه سوره حمد و صد مرتبه سوره توحید خوانده شود. پس از پایان نماز نیز این دعا خوانده شود:

اَللّهُمَّ اِنّی اِلَیْکَ فَقیرٌ وَمِنْ عَذاِبکَ خائِفٌ مُسْتَجیرٌ اَللّهُمَّ لا تُبَدِّلْ اِسْمی وَلا تُغَیِّرْ جِسْمی وَلاتَجْهَدْ بَلاَئی وَلا تُشْمِتْ بی اَعْدائی اَعُوذُ بِعَفْوِکَ مِنْ عِق ابِکَ وَ اَعُوذُ بِرَحْمَتِکَ مِنْ عَذابِکَ وَ اَعُوذُ بِرِضاکَ مِنْ سَخَطِکَ وَ اَعُوذُبِکَ مِنْکَ جَلَّ ثَناؤُکَ اَنْتَ کَما اَثْنَیْتَ عَلی نَفْسِکَ وَ فَوْقَ ما یَقُولُ الْقآئِلُونَ.

12. خواندن نماز جعفر طیار

سخن آخر

در این پست به مهمترین اعمال شب نیمه شعبان و برخی از دعاهای این شب پرداختیم. امیدواریم بتوانید از این شب معنوی نهایت استفاده را برده و با درک آن به فضایل بسیاری نائل شوید.