دعا و مناجات به درگاه خداوند باعث تسلی خاطر شده و هم در شرایط خوب و خوشی و هم در شرایط سختی و غم به انسان کمک میکند.
زمانهای دعا به دو نوع تقسیم میشوند: نوع اول زمانهای نامتعین و نسبی که در هر ساعت از شبانهروز می تواند پیش بیاید و بستگی به اعمال خود شخص یا حوادث پیرامون دارد. دوم زمانهای متعین و خاص که از طرف شارع معین شده است.
اول ـ زمانهای نامتعین مستجاب شدن دعا
1. بعد از نماز: بهترین وسیله تقرب به خدا، نماز است که پیامبر آن را محراج مومن نامیده است و این از بهترین اوقات دعاست.
امام باقر میفرمایند: دعا بعد از نماز از نماز مستحبی بهتر است. به ویژه نمازظهر که قرآن کریم در سوره بقره به صورت جداگانه آن را مورد تاکید قرار داده است. (سوره بقره آیه 238)
پیامبر اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ میفرمایند: هنگام ظهر همه چیز پروردگار را تسبیح میکنند، پس خداوند در آن ساعت امر به نماز کرد و آن ساعتی است که درهای آسمان گشوده است و بسته نخواهد شد تا بعداز نمازظهر و در آن ساعت دعا مستجاب میشود و از امام صادق ـ علیه السّلام ـ روایت است که: وقتی پدرم میخواست حاجتی طلب کند هنگام ظهر آن را طلب میکرد.
2. هنگام قرائت قرآن: تلاوت قرآن، گوش دادن به سخنان خداوند متعال است و خداوند کریمتر از آن است که در مقابل به سخن بنده خود توجه نکند. امیرمومنان ـ علیه السّلام ـ توصیه به دعا در چهار وقت میفرمایند که یکی از آنها هنگام تلاوت قرآن است.
3. دعا قبل از بلا: انسان باید همیشه پروردگار خود را به یاد داشته باشد و با توکل بر او همه کارهای خود را انجام دهد. اما معمولا انسان در وقت راحتی خدا را فراموش میکند و در حال سختی و ناچاری به یاد او میافتد مثل اینکه خدا فقط خدای سختیها و مشکلات است در حالیکه در راحتیها به یاد خدا بودن، باعث جلب توجه خداوند در سختیها میشود.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ میفرمایند: کسی که قبل از نزول بلا دعا کند، هنگام بلا دعایش مستجاب میشود و به آسمان میرود و ملائکه گویند این صدا آشناست. و کسی که قبل از گرفتاری و بلا دعا نکند، دعایش هنگام بلا مستجاب نمیشود و ملائکه گویند این صدا را نمی شناسیم.
دوم- زمانهای متعین اجابت دعا
1. چهار وقت روز: امام صادق ـ علیه السّلام ـ میفرمایند: دعا در چهار وقت به اجابت میرسد: قبل از اذان صبح، بعد از طلوع فجر، بعدازظهر و بعد از مغرب؛ دعا در هر یک از این چهار وقت در امر خاصی تاثیر بیشتری دارد. چنانکه امام صادق ـ علیه السّلام ـ میفرمایند: بعد از طلوع فجر تا طلوع خورشید مخصوص تقسیم رزق و روزی است.
2. روز جمعه: امیرالمومنین ـ علیه السّلام ـ میفرمایند:» روز جمعه بر درگاه خدا تضرع و بسیار دعا کنید و از خداوند طلب بخشش و رحمت کنید. خداوند در این روز دعای هر مومنی را اجابت میکند. و امام صادق(و یا امام باقر ـ علیه السّلام ـ) میفرمایند: گاهی بنده مومن از خداوند حاجتی طلب میکند و خداوند برآوردن حاجت او را تا روز جمعه به تاخیری میاندازد.
3. شب عید قربان و اول رجب: امیر مومنان ـ علیه السّلام ـ میفرمایند: من تعجب میکنم از کسی که در چهار شب از سال، فارغ از عبادت باشد: شب عید فطر، شب عید قربان، شب نیمه شعبان و شب اول رجب.
4. روز عرفه: امام سجاد ـ علیه السّلام ـ میفرمایند: » عصر روز عرفه خداوند ملائک را به آسمان دنیا نازل میکند و به آنان میفرماید: به بندگانم نگاه کنید که با سختی و زحمت به سوی من آمده اند و به آنان پیام فرستاده ام که مرا بخوانید و از من درخواست کنید من شما ملائک را شاهد میگیرم که همین امروز دعای آنان را اجابت کنم.
5. نیمه شعبان: شب نیمه شعبان از شبهای بافضیلت سال است که با ولادت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) بر فضل و برکت آن افزوده شد. امام صادق ـ علیه السّلام ـ میفرماید: پدرم فرمود این شب، بعد از شب قدر برترین شب سال است. در این شب خداوند از روی فضل و کرم به مردم نظر میکند و بندگان خود را میبخشد پس دراین شب برای رسیدن به خدا بسیار تلاش کنید. شبی است که خداوند بر خود فرض کرده که دعاکنندهای را ناامید برنگرداند مادامی که معصیت و گناه طلب نکن
و امام رضا در فضیلت این شب فرمودند: شبی است که خداوند بندگان خود را از آتش میرهاند و گناهان بزرگ را میبخشد. پدرم میفرمود دعا در این شب مستجاب است. و سیره معصومین شب زندهداری و مناجات در این شب بوده است چنانکه امام سجاد این شب را سه قسم میکرد: قسمتی را نماز میخواند، قسمتی را دعا میکرد و اهل خانه آمین میگفتند سپس استغفار میکرد و از خدا بهشت طلب میکرد و این کار تا طلوع فجر ادامه داشت.
6. شب عید فطر: یک ماه مهمانی خدا و دوری انسان از بسیاری از گناهان و تابیدن نور الهی بر دل بندگان در شبهای قدر انسان را به خالق خود نزدیک میکند و این از بهترین اوقات دعاست در این شب پاداش عمل یک ماه بندگان داده میشود. پیامبراسلام میفرمایند: وقتی شب عیدفطر فرا میرسد- که به آن شب پاداش گویند – خداوند اجر عاملین را میدهد ولی بدون حساب. در این حال دعا میتواند باعث جلب رضایت الهی و دریافت پاداش بیشتر شود. از امام رضا ـ علیه السّلام ـ روایت است» در سه شب روزیها و مرگها و مقدرات یک سال تقسیم میشود. شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان، نیمه شعبان و شب عید فطر.
7. ماه مبارک رمضان: ماه مبارک رمضان، ماه رحمت خداست که درهای بهشت باز و درهای جهنم بسته است. ماهی است که خداوند برکات خود را بر بندگان نازل میکند و همه آنان را مهمان سفره فضل و کرم خویش مینماید و میزبان هرچه در توان دارد مهمان خود را شاد و راضی نگه میدارد. و برآوردن تقاضای مهمان را بر خود وظیفه میداند.
1 دیدگاه
عالي و كامل توضيح داده شده انشاالله كه همه حاجت روا بشن تن درست باشن چون مهمترين مسئله. اول از همه سلامتي هست و بعد بقيه خواستها