کم خونی یکی از بیماریهای رایج به خصوص بین زنان است که باید کنترل شود. اگر به دنبال درمان خانگی کم خونی هستید، ما به شما کمک می کنیم!
درمان خانگی کم خونی
کم خونی چیزی در حدود 1.62 میلیارد نفر را مردم سراسر جهان تحت تاثیر قرار داده است. این بیماری به دلیل کمبود آهن ایجاد میشود که نتیجه آن کاهش سطح هموگلوبین است. در حالیکه کم خونی عمدتاً زنان در سنین باروری را درگیر میکند، احتمال ابتلای مردان و کودکان نیز وجود دارد.
علائمی مانند تپش قلب، سرد شدن دستها و پاها، رنگ پریدگی و خستگی میتواند نشان دهنده کم خونی باشد. در این حالت یک رژیم غذایی مناسب و مصرف غذاهای سرشار از آهن به شما کمک میکند تا سلامت خود را به حالت عادی برگردانید. برخی از داروهای خانگی میتوانند به شما در کنترل کم خونی کمک کنند، در ادامه به درمان خانگی کمخونی میپردازیم.
همچنین بخوانید: خواص عرق بیدمشک برای رحم، معده، کلیه، کم خونی و در بارداری
درمان خانگی کم خونی در کودکان
تخمین زده میشود که 20 درصد از کودکان در مقطعی از دوران کودکی خود دچار کم خونی میشوند. در حالی که انواع مختلفی از کم خونی وجود دارد، کم خونی ناشی از فقر آهن یک کمبود تغذیهای رایج در کودکان است.
در مورد نوزادان و کودکان نوپا، علت کم خونی اغلب رژیم غذایی کم آهن است، به ویژه پس از شروع مصرف غذاهای جامد و نوشیدن شیر گاو. شاید به نظر برسد سادهترین راه حل، دادن مکمل آهن به کودک برای کمک به رفع این عارضه است. اما والدین هرگز نباید بدون مشورت با پزشک ابتدا به کودک خود مکمل آهن بدهند. آهن بیش از حد میتواند سمی باشد، بنابراین دوز باید توسط پزشک مشخص شود و دقیقاً رعایت شود.
در بسیاری از موارد، کم خونی خفیف را میتوان با بهبود رژیم غذایی کودک برطرف کرد. بعد از شروع تغذیه کودک با غذاهای جامد، مطمئن شوید که از غذاهای غنی از آهن به او میدهید. برای درمان خانگی کم خونی در کودکان مواد غذایی زیر را در رژیم کودک خود بیفزایید:
- غلات، ماکارونی، نان و سایر غلات با آهن اضافه شده (معروف به آهن غنی شده)
- گوشت، به ویژه گوشت گاو و جگر؛ مرغ، بوقلمون، خوک، بره و ماهی نیز سرشار از آهن هستند.
- تخم مرغ
- سبزیهای سبز تیره و برگ دار مانند اسفناج، کلم پیچ و کلم بروکلی.
- لوبیا و حبوبات، مانند نخود سیاه، نخود، نخود سبز، لوبیا چیتی و لوبیا پخته.
- کره بادام زمینی (بادام زمینی نیز یک حبوبات است). بسیاری از کودکان به بادام زمینی حساسیت دارند، بنابراین ابتدا با پزشک اطفال خود مشورت کنید.
- برخی از میوههای خشک مانند زردآلو و انجیر.
- میوه ها و سبزیجات زرد رنگ مانند موز.
همچنین بخوانید: چه میوه هایی برای کم خونی در بارداری مفید است؟
درمان خانگی کم خونی در بارداری
کم خونی در دوران بارداری حتی برای مادرانی که از سلامتی بالایی برخوردار هستند، نیز شایع است. رژیم غذایی نقش مهمی در حفظ سطح آهن، فولات و B12 دارد که برای پیشگیری و رفع کمخونی در بارداری ضروری هستند. اگر برای جلوگیری از کم خونی به قرص آهن وابسته هستید، روی آن تجدید نظر کنید. بیشتر مکملهای آهن حاوی سولفات آهن هستند که یک فرم غیرهم و جذب ضعیف آهن است. همچنین میتواند باعث حالت تهوع خفیف تا شدید شود، زیرا هضم آن برای بدن شما دشوار است.
در اینجا مهمترین نکات درمان خانگی کم خونی در بارداری ارائه شده که به شما کمک میکند تا سلامت خود را بازیابی کنید.
- مصرف غذاهای حاوی آهن هم
آهن هِم فقط در گوشت قرمز، غذاهای دریایی و طیور یافت میشود. گوشت قرمز یکی از بالاترین و زیستیترین منابع آهن است. اگر دوست ندارید گوشت بخورید، قرصهای جگر منجمد گزینه خوبی برای شما هستند. برای تهیه قرصهای کبد، جگر یخ زده را کمی یخزدایی کنید و قبل از انجماد مجدد آن را به تکههای به اندازه قرص خرد کنید. حتماً از جگری استفاده کنید که حداقل 14 روز منجمد شده باشد.
- مصرف غذاهای حاوی آهن غیر هم
آهن غیر هِم در غذاهای گیاهی مانند اسفناج، کلم بروکلی، کلم سبز، عدس و لوبیا یافت میشود. افرادی که تمایلی به مصرف گوشت ندارند میتوانید نیاز بدن به آهن را از این مواد خوراکی گیاهی تامین کنند. متأسفانه، جذب آهن غیرهم برای بدن سختتر است، حتی اگر اکثر ما نسبت بیشتری را از منابع غیرهم مصرف کنیم. برای جبران این وضعیت ویتامین C مصرف کنید زیرا جذب آهن از منابع گیاهی غیرهم را افزایش میدهد، بنابراین مقداری فلفل سبز یا پرتقال را در وعدههای غذایی خود بگنجانید.
- خودداری از غذاهایی که مانع از جذب آهن غذا میشود
برای درمان کم خونی در بارداری از غذاهایی که مانع جذب میشوند پرهیز کنید. این توصیه برای افرادی است که از رژیم غذایی خاصی همچون گیاهخواری محض پیروی نمیکنند.
- پلی فنولهایی که در اسفناج، انواع توتها، میوهها، مغزها، حبوبات، غلات و کلم بروکلی یافت میشوند، مانع از جذب آهن میشوند.
- فیتاتها نیز توانایی بدن در استفاده از آهن را مهار میکنند و در غلات و حبوبات یافت میشوند.
- تاننهای چای می توانند جذب آهن را تا 50 درصد کاهش دهند.
- کلسیم در جذب آهن مشکل مضاعفی دارد، زیرا می تواند فراهمی زیستی آهن هِم و غیرهِم را تا 50 تا 60 درصد کاهش دهد. به عبارت دیگر، غلات صبحانه غنی شده با آهن با شیر تقریباً بدترین منبع آهنی است که میتوانید پیدا کنید!
همچنین بخوانید: درمان خانگی گرفتگی گوش با پیاز، سیر، سرکه، عسل و روغن زیتون
درمان خانگی کم خونی در بزرگسالان
پیروی از یک رژیم غذایی سالم بهترین درمان خانگی کم خونی در بزرگسالان است. برخی از مواد غذایی مفید برای تامین آهن بدن و کمک به خونسازی عبارتند از:
- سبزیهای برگدار – برخی از بهترین منابع آهن غیرهم شامل اسفناج، کلم پیچ و غیره است. در حالی که سبزیجات برگدار مقدار مناسبی آهن به شما میدهند، توصیه نمیشود که تنها به آنها وابسته باشید.
- گوشت و مرغ – شامل غذاهایی مانند گوشت قرمز، بره و مرغ می باشد.
- جگر – ممکن است زیاد دلچسب نباشد اما جگر سرشار از آهن است.
- غذاهای دریایی – برخی از ماهیها یا غذاهای دریایی سرشار از آهن هِم هستند. از جمله صدف، میگو و گوش ماهی.
- حبوبات – برای گیاهخواران، انواع مختلف حبوبات منبع خوبی از آهن هستند. نخود، لوبیا چشم بلبلی، سویا و … از انواعی هستند که با این ماده معدنی پر می شوند.
- آجیل و دانهها – میتوانید این غذای غنی از مواد معدنی را به تنهایی بخورید یا روی خوراکیهایی مانند ماست و سالاد بپاشید. تخمه کدو تنبل، بادام هندی، آجیل کاج، پسته از جمله آجیلها و دانههایی هستند که میتوانید داشته باشید.
درمان خانگی کم خونی بعد از زایمان
زنان ممکن است هنگام زایمان به شدت خونریزی کنند و بسیاری از زنان باردار در حال حاضر کم خونی دارند که میتواند در نتیجه خونریزی بدتر شود. کم خونی شدید می تواند با مرگ مادر مرتبط باشد.
برای درمان خانگی کم خونی بعد از زایمان رعایت موارد زیر اهمیت دارد:
- مکمل آهن مصرف کنید: بهتر است مکمل آهن را تحت نظر پزشک مصرف کنید.
- مواد غذایی حاوی آهن مصرف کنید: از جمله گوشت گاو، مرغ، نخود، عدس، سیب زمینی، کدو حلوایی، اسفناج، سیب زمینی و …
- مصرف چای و مواد غذایی حاوی کافئین را کاهش دهید: چای حاوی تانن است که جذب آهن را کم میکند.
- ویتامین C را افزایش دهید: مرکبات و توت فرنگی حاوی ویتامین C است
- مصرف مایعات را بیشتر کنید: مصرف آب از به وجود آمدن لختههای خون و عفونتهای ادراری بعد از زایمان پیشگیری میکند.
همچنین بخوانید: علت تکرر ادرار در زنان، مردان و کودکان همراه با روش های درمان خانگی
درمان خانگی کم خونی سالمندان
برای درمان خانگی کم خونی سالمندان باید دلیل بیماری شناسایی شود. سپس با تعیین رژیم غذایی مناسب که ترکیبی از گوشت قرمز، میوههای خشک شده، حبوبات و غلات و سبزیجات است به درمان کم خونی کرد.
در کنار رژیم غذایی باید ویتامین C، ویتامین B12 و سایر ویتامینهای ضروری تامین شود که میتواند از طریق آب میوههای تازه یا مکملها باشد.
درمان خانگی کم خونی شدید در طب سنتی
برای درمان خانگی کم خونی شدید در طب سنتی تعدادی از گیاهان دارویی توسط متخصصین توصیه شده است، از جمله:
- گیاه گزنه- گزنه حاوی مقادیر بالای آهن و ویتامین C است و هر دو برای خون سازی لازمند. برای درمان کم خونی با این گیاه بهتر است روزانه و برای چند هفته دمنوش گزنه بنوشید. کافیست چند برگ خشک شده را پودر کرده و در آب جوشیده دم کنید.
- کنجد- کنجد حاوی آهن فراوان است و برای درمان کم خونی شدید در طب سنتی مفید است. در این روش 2 قاشق غذاخوری کنجد را در کمی آب به مدت 2 تا 3 ساعت خیس کنید. سپس آن را آسیاب کرده و دو بار در روز میل کنید.
- مویز- مویز نیز سرشار آهن و ویتامین C است. برای تاثیر بیشتر درمان کم خونی با مویز روزانه 10 عدد را خیس و پیش از صبحانه آن را میل کنید.
- اسفناج- اسفناج نیز دارای آهن است و خوردن روزانه 2 مرتبه سوپ تهیه شده از آن تا یکماه به درمان کم خونی کمک میکند.
- افسنتین- این گیاه دارویی که برای درمان کم خونی در طب سنتی و عطاریها ارائه میشود. برای مصرف باید برگ افسنتین را در یک لیتر آب بجوشانید تا دم بکشد. این دمکرده را با عسل ترکیب کرده و پیش از ناهار و شام میل کنید.
- شنبلیله- برگ و تخم شنبلیله برای درمان کم خونی مفید است.
- گل ختمی- گل ختمی از گیاهان حاوی آهن است که جوشانده آن در ترکیب با 3 قاشق غذاخوری آب زرشک برای رفع کم خونی موثر است.
همچنین بخوانید: درمان خانگی رفع سیاهی زیر چشم با چای کیسه ای، یخ، آبلیمو و قهوه
برای درمان کم خونی چه بخوریم
خوردن نان سبوس دار مثل سنگک در کنار کره حیوانی و مربای توت فرنگی، بالنگ یا آلبالو یک صبحانه مفید برای کم خونی است. ارده تهیه شده از کنجد نیز یکی از غذاهای مناسب برای گنجاندن در صبحانه است.
جا دادن غذاهای حاوی گوشت قرمز، جگر، غذاهای دریایی حتی به شکل کنسرو و گوشت پرندگان در وعده ناهار مانند انواع خورشها و خوراکها نیز به تامین منابع آهن کمک میکند. در کنار غذاهایی با منابع جانوری، مصرف غذاهای حاوی مواد اولیه گیاهی مثل حبوبات، سبزیجات و غلات مانند انواع سوپها نیز در تامین آهن کافی مفید است.
سخن آخر
کم خونی یک مشکل رایج است که نیاز به درمان مناسب دارد. درمان خانگی کم خونی با اصلاح تغذیه و استفاده از مکمل های آهن در صورت نیاز ضروری است. درمان ممکن است چندین ماه طول بکشد و در طی آن ممکن است نیاز به انجام آزمایشهای دورهای خون برای اندازهگیری سطح آهن در بدن خود داشته باشید. اگر شما هم تجربه و نظری از روشهای درمان کم خونی با طب سنتی و گیاهی دارید آن را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.