درمورد بازاریابی ویروسی در ایران چه میدانید؟ آیا بازاریابی ویروسی در ایران جا افتاده است؟
به گزارش آلامتو و به نقل از بیزینس ترند؛ فقط کافی است اهل سینما بوده و در یکی از شبکه‌های اجتماعی عضو باشید تا تبلیغات ویروسی ساخته جدید خانم رخشان بنی اعتماد، به چشمتان بخورد.
تیز‌رهای کوتاه فیلم قصه‌ها که در شبکه‌های اجتماعی در حال پخش شد، نمونه‌ای هوشمندانه از بازاریابی ویروسی و تبلیغات شفاهی الکترونیکی است که در ایران اتفاق افتاده است. برای فهم بهتر این اتفاق بهتر است تعریف مشخصی از تبلیغات ویروسی و شفاهی داشته باشیم و سپس به رفتارشناسی این دو مدل تبلیغ بپردازیم.
تبلیغات ویروسی، عبارت است از پیامی که کانال ارتباطی آن خود مردم هستند و همانند ویروس از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. این تبلیغ بیشتر در فضای مجازی و به‌واسطه ماهیت جذاب پیام اتفاق می‌افتد. پخش و منتقل شدن یک کلیپ کوتاه جذاب در بین کاربران شبکه مجازی مثل کلیپ‌هایی که برای جام جهانی فوتبال ساخته شد، نمونه‌ای از این پیام‌ها است.
البته ما در فضای واقعی نیز پیام ویروس مانند داریم ولی به خاطر مقاومت مردم در برابر انتقال پیام‌های تجاری این پیام‌ها نمی‌توانند به یک تبلیغ تجاری ویروسی تبدیل شوند. برای مثال می‌توانیم یک لطیفه را به‌عنوان یک پیام ویروسی در دنیای واقعی مثال بزنیم. شما وقتی یک جوک بامزه را از دوستتان می‌شنوید آن را به دیگر دوستان خود منتقل می‌کنید و به همین ترتیب دوستان شما برای دوستانشان این پیام را بازگو می‌کنند و با سرعت بالا، یک پیام ویروسی در دنیای واقعی پخش می‌شود.
شاید جالب باشد بدانید که قابلیت ویروسی شدن پیام‌های منفی بسیار بالاتر از پیام‌های مثبت است. پیامی که اگر واقعیت داشته باشد از آن با اسم اتفاق و یا حادثه نام می‌برند و اگر واقعیت نداشته باشد به آن شایعه می‌گویند. سال‌های زیادی است که پژوهشگران بر روی علل و مدل‌های پخش شایعات کار می‌کنند و به همین مقدار سیاست‌مداران از قدرت شایعه آگاه هستند و در بزنگاه‌های انتخاباتی از آن برای شکست دادن رقیب سیاسی خود استفاده می‌کنند.
همچنین خوب است توجه داشته باشید که تحقیق‌ها مشخص کرده‌اند مردم در برابر انتقال یک تبلیغ تجاری از خود مقاومت نشان می‌دهند و این به معنای مقاومت در برابر انواع تبلیغ‌ها نیست. مثلاً می‌توان تبلیغاتی سیاسی و یا عام‌المنفعه‌ای را که قابلیت ویروسی شدن داشته باشند، در فضای واقعی ساخت اما انجام این کار برای یک محصول تجاری سخت‌تر است (لطفاً توجه داشته باشید بنده از عبارت سخت‌تر استفاده کرده‌ام نه غیرممکن).
تبلیغات شفاهی برخلاف تبلیغات ویروسی هم قابلیت پخش پیام‌های تبلیغاتی در فضای واقعی را دارد و هم فضای مجازی. تبلیغات شفاهی و یا تبلیغ دهان‌به‌دهان زمانی اتفاق می‌افتد که یک فرد پیامش را به چندین نفر بگوید بدون آنکه آن پیام قابلیت انتقال داشته باشد. زمانی را تصور کنید که به یک رستوران می‌روید و غذایی بسیار فراتر از انتظار شما برایتان آورده می‌شود. این دقیقاً همان لحظه شکل‌گیری نطفه پیام تبلیغات شفاهی است. شما خوشحال و مسرور بعد از صرف غذا از رستوران بیرون می‌آیید و برای دوستانتان از کیفیت، کمیت و خدمات عالی رستوران می‌گویید. ق
طعاً تا زمانی که دوستانتان این رستوران را امتحان نکنند در انتقال پیام مثبت راجع به آن رستوران سهیم نخواهند شد. در تبلیغات شفاهی انتقال پیام بین افراد وجود ندارد بلکه تنها تکرار و تکرار یک پیام از یک فرد به دیگر افراد وجود دارد. جذابیت موضوع باعث می‌شود که فرد بیننده از آن احساس رضایت کند و آن را برای دیگر دوستان خود بازگو کند.
شاید برای روشن شدن بهتر تفاوت بین تبلیغات ویروسی و تبلیغات دهان‌به‌دهان باید گفت در تبلیغات ویروسی تمرکز بر روی پیام است و تبلیغاتچی سعی در تهیه پیامی جذاب با قابلیت انتشار بهتر دارد اما در تبلیغات شفاهی تمرکز اصلی بر روی منبع منتشرکننده پیام است و تبلیغاتچی می‌بایست منبع منتشرکننده جذابی را تهیه کند، رستورانی با غذاهایی بیشتر، آرایشگاهی با خدمات متفاوت‌تر و شاید به قول ست گودین گاوی به رنگ بنفش برای دیده شدن.
چه زمانی می‌بایست از تبلیغات شفاهی و چه زمانی می‌بایست از تبلیغات ویروسی استفاده کرد؟
تبلیغات ویروسی با توجه به ماهیت محتوامحور بودنش مدت‌زمان کمی برای عرض‌اندام در اختیار دارند. حتی تبلیغات ویروسی بسیار پربازدید در سایت یوتیوب بیشتر از یک ماه در صدر پربازدیدترین کلیپ‌های دیده‌شده نمی‌مانند.
برای روشن شدن موضوع کافی است به اخبار منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی مثل فیس‌بوک و یا وایبر توجه کنید. عمر خبری یک اتفاق بیشتر از یک هفته نیست و به‌سرعت خبری دیگر برای دیده شدن توسط مخاطبان به وجود می‌آید. مطمئناً استفاده از تبلیغات ویروسی برای خبررسانی درباره کنفرانس‌ها، کنسرت‌ها، تورنمنت‌ها و هر رویداد دیگری که استفاده از آن یک عمر محدود دارد بسیار مفیدتر از دیگر تبلیغات است اما درباره تبلیغات شفاهی چه می‌توان گفت؟ تبلیغات شفاهی ماهیتی موضوع‌محور دارد، پس دست یک تبلیغاتچی برای استفاده از آن بازتر است.
شما چه یک کارواش داشته باشید و چه یک شرکت تولیدکننده بستنی به دلیل ماهیت پایدار تجارتتان، بنگاه تبلیغاتی استخدام‌شده توسط شما به‌راحتی می‌تواند کاری کند که مردم درباره شما صحبت کنند، حتی خودتان می‌توانید با تغییر در اندازه محصول، قیمت، دکوراسیون، کارکنان و هر چیز دیگری دلیلی برای صحبت کردن به مردم بدهید. تبلیغات شفاهی به شما کمک می‌کنند به‌جای آنکه پول خود را برای اجاره فضای رسانه‌ای خرج کنید آن‌ها را صرفه‌جویی و با اندکی خلاقیت و مشورت کاری کنید که مردم رسانه تبلیغاتی شما شوند.
بیایید دوباره به بررسی عنوان این یادداشت بپردازیم. آیا تبلیغات ویروسی اینترنتی در حال پیدا کردن جایگاه اصلی خود در ایران است؟ انتشار قسمت‌های کوتاهی از فیلم خانم بنی اعتماد در فضای مجازی می‌تواند مهر تأییدی بر این عنوان باشد. چراکه با توجه به نوع محصول (در اینجا فیلم سینمایی) شیوه درستی را برای تبلیغات خود انتخاب کرده است.
علاقه‌مندان به سینما، محتوای کوتاه فیلم را در شبکه‌های اجتماعی می‌بینند و برای دوستان خود به اشتراک می‌گذارند. دوره عمر محصول کوتاه است (یک فیلم سینمایی حداکثر دو ماه بر روی پرده است) با جذابیت کوتاه‌مدت اطلاع‌رسانی پیرامون یک موضوع منطبق است و درنهایت آنکه از طریق این تبلیغات ویروسی اینترنتی، تهیه‌کننده فیلم کمترین هزینه تبلیغاتی را خواهد پرداخت.
اهمیت بازاریابی ویدیوئی یا ویدئو مارکتینگ
اعتماد سازی برند در فضای مجازی چگونه است؟
بازار هدف چیست؟
بازاریابی در شبکه های اجتماعی