واضح است هیچ پدر و مادری در هیچ برهه تاریخی، بعمد نام فرزندش را طوری انتخاب نكرده است كه بعدها فرزندش را به دلیل همان نام مسخره كنند. درواقع، نیت همه پدر و مادرها برای انتخاب نام فرزندشان، انتخاب نامی نیك و زیبا بوده است، اما با گذر زمان، نامها هم پوست میاندازد.
گاه اسمی كه در دورهای برایش سر و دست میشكستند، یكباره به نامی تبدیل میشود كه حتی صاحب آن جرات نمیكند اسمش را بهطور علنی در جمع بیان كند و البته گاهی هم نامی كه در دورهای بهعنوان یك اسم قدیمی و رنگ و رو رفته شناخته شده است، چند سال بعد به یك نام عامهپسند تبدیل میشود.با این حساب، شاید استفاده از عنوان اسامی عجیب و غریب عنوان درستی نباشد، زیرا نامی كه مثلا برای یك شهروند اصفهانی عجیب و غریب است، احتمال دارد در استانی دیگر شناخته شده و پركاربرد باشد. به همین دلیل در این گزارش تلاش شده است فهرستی از نام هایی آورده شود كه برای اغلب اقوام ایرانی، عجیب و بهتآور به شمار میآید.
از پتو و پشه تا زردآلو و كلاغ
در محله ما، خانم مسنی زندگی میكرد كه بسیار بامحبت بود و بهعنوان بزرگ و معتمد محل شناخته میشد، طوری كه در اغلب جشن و عزاهای محله، «پتو» خانم حضوری فعال و مفید داشت.
آن موقعها برای ما دانشآموزان ابتدایی، نام پتو دستمایهای برای شوخی و خنده بود، گرچه هیچ وقت بچههای محل به خودشان جسارت ندادند نام پتو خانم را در حضور خودش مسخره كنند، اما باید اعتراف كنم در همان دوران خردسالی و در جمعهای كودكانهمان، بارها به نام پتو خندیدیم البته وقتی بزرگتر شدیم و پتو خانم مهربان هم از دنیا رفت، بارها به دلیل خندههای كودكانهمان تاسف خوردیم، اما واقعیت این است كه هماكنون بسیاری از شهروندان ایرانی در گوشه و كنار این كشور، نامهایی به مراتب عجیب و غریبتر از پتو دارند كه حتی گاهی خودشان هم از نامشان ناراضی هستند، اما مرور زمان باعث شده بناچار بنامشان عادت كنند.
مطابق تحقیقات مركز آمار ایران، نامهای عجیب ایرانی، ریشه در نام مكانهای جغرافیایی، حیوانات، گیاهان یا مشتقاتی از صفات مختلف است. مثلا اسامیای مثل «آمریكا»، «اروپا»، «همدان»، «بغداد»، «بندرعباس»، «بوشهر »و «اهواز »از جمله اسامی عجیب مردان ایرانی است كه از نام مكانهای جغرافیایی مشتق شده است.
همچنین برخی اسامی پسرانه هم است كه از نام زمانهای مختلف گرفته شده؛ نامهایی چون «امروز» ، «تیر ماه» ، «روزعلی»، «اذان وقت» و نام زنانه «شب چراغ» از جمله این اسامی حیرتانگیز است.
نامهایی مثل« پشه»، «تیله گرگ»، «ساس»و «كلاغ »هم از جمله نامهای مردانهای است كه از نام حیوانات مختلف گرفته شده است.
«زردآلو»، «فلفل»، «گیلاس»، «نخود» و «تریاك»هم در زمره نامهای نامانوسی است كه ریشه معنایی آنها از نام نباتات و خوردنیها گرفته شده است.
نامهای دیگری همچون «قیمتی»، «فقیر»، «فتنه»، «قاچاق»، «سوخته»، «آرشیو»، «آسیب»، «اجباری»، «اخی»، «اشتر»، «اهریمن»، «بیابانی»، «فضا»، «فراری»، «كابوس»، «بهداشت»، «علاقه»، «غم»، «غارت »و «لذت » فقط تنها گوشهای از7549نام نامانوسی است كه صاحبان این اسامی عجیب و غریب میتوانند با مراجعه به مراكز ثبت احوال در شهرشان، بدون هیچ مانعی نسبت به تغییر نامشان اقدام كنند.
محبوب ترین نام خانوادگی بین ایرانیان چیست ؟
ده هزار واژه به عنوان نام خانوادگی انتخاب شده که بیشترین نام خانوادگی که مردم از سال 1297 تا کنون انتخاب کرده اند ، ‘ محمدی’ است. اما نام های خانوادگی ترکیبی با این واژه نظیر میرمحمدی و پور محمدی نیز در کشور فراوانی بسیار دارد.بعد از محمدی ، نام های خانوادگی حسینی ،احمدی و موسوی قراردارند.
پیشینه اختصاص نام خانوادگی به اشخاص در ایران، به سال 1297 شمسی یعنی زمان تاسیس سجل احوال مملکتی و ماده سوم قانون مصوب آن که مقرر می داشت هر رییس خانواده باید برای خانواده خود نام مخصوص اختیار کند و نام خانوادگی تخصیص یافته به نام او ثبت و از آن طریق به هریک از افراد خانواده او تعلق می گیرد و همگی به همان نام منصوب می شدند.
نخستین شناسنامه در تاریخ سوم دی سال 1297 برای خانمی به نام “فاطمه” و نام خانوادگی ایرانی صادر شد که سند آن در گنجینه ثبت احوال موجود است.
آن موقع در حقیقت شناسنامه ها به شکل ورقه هویت سند زده شد که به مرور زمان اطلاعات آن کامل تر و شکل آن به صورت سند چند برگی در آمد.
روند صدور شناسنامه و تخصیص نام خانوادگی ابتدا در تهران و در سال 1304 در شهرستانهای بزرگ شروع شد. اسفند سال 1308 نیز صدور شناسنامه در نمایندگی های ایرانی در خارج از کشور برای اتباع ایرانی شروع شد که نخستین سند از این دست ، در بمبئی هندوستان ، برای ” عبدالحسین سپنتا ” تنظیم شد که نام وی بعنوان کارگردان نخستین فیلم سینمایی ایران با نام “دختر لر” نیز در تاریخ ثبت شده است.
در فرهنگ های لغت فارسی ،فامیلی و شهرت را ،” نام خانوادگی” تعریف کرده اند اما برای ترکیب نام خانوادگی فرهنگ نویسان تعریفی بیان نکرده اند.
در اصطلاح حقوقی نیز نام خانوادگی را این گونه تعریف کرده اند: نامی که افراد یک خانواده (یا قسمتی از آنها ) که از نسل یک نفر هستند با آن نامیده می شوند و چون این نام بین آنها مشترک است هریک دارای یک نام اختصاصی یا شخصی است که معمولا در عرف به آن نام گفته می شود.
5 دیدگاه
الان هم هر جا میریم بیشتر ایرانمنش ها زیادن .
خوب بود
جالب بود
ممنون که عنوانش کردین
ولی واقعا مایه ی تاسفه که تفکر مردم جوری بوده که اسم دخترشونو نخواسته میذاشتن یادختربس
که هرکدوم از اسمش دلیل این که چرا گذاشتن مشخصه
انصافا همه همینطوری بودن نسل های قبلی
دختر عموم اسم منو جوجوم سیو کرده منم اونو مرغم
اسم مادر من نخواسته،دختر عموم دختربس،دختر عمه خدایی است
در روستای ما و اطراف
گمبل ، مرد
قنجل ، مرد
گردوله مرد
فنجان ، زن
جولی ، مرد
بنگشتی ، مرد و……..