یکی از معروفترین خمیرهای شیرینیپزی، خمیر هزارلا است که به اسامی دیگر نیز خوانده میشوند. نامهایی همچون خمیر هزار برگ، خمیر ورقهای و خمیر پای فرانسوی. این خمیر از قرار دادن کره در داخل آن و تا کردن خمیر تهیه میشود. خمیری مخصوص درست کردن پای. خمیر هزارلا در آشپزی فرانسوی یکی از خمیرهای پرعطر و خوشطعم به شمار میآید و در دستور پخت بیشتر شیرینیها بهکار میرود. خوراکیهایی شبیه این خمیر از زمانهای باستان و در سرزمینهایی مانند مصر و روم وجود داشتهاند اما نوع امروزی این خمیر ریشهای فرانسوی دارد. خمیر هزارلای امروزی با نوع باستانی و قدیمی آن تا حدی متفاوت است. بین قرون یازدهم تا شانزدهم قبل از میلاد خمیری وجود داشته است که پس از پخت به شکل لایهلایه نازک درمیآمده و به عنوان شیرینی یا غذا مورد استفاده قرار میگرفته است. بهطور مثال یکی از غذاهای پرطرفدار در روم باستان، پاته بود و خمیری که در آن به کار میرفت شباهت زیادی به خمیر هزارلا داشت. باید به این نکته اشاره کنیم که از لحاظ تخصصی واژه خمیر لایهای از سده شانزدهم میلادی بهکار رفت.
آردی که در خمیر هزارلا استفاده میشود، ترکیبی از آرد شیرینی و آرد نان (بدون سبوس) است و هر چه میزان آرد نان بهکار رفته بیشتر باشد، پایی که از خمیر به دست میآید، خوش طعمتر خواهد شد. از لحاظ طعم، در میان انواع مواد چرب، بهترین گزینه برای این خمیر، کره است. اگر قصد کردید این خمیر را در خانه تهیه کنید، به این نکته دقت داشته باشید که از نکتههای مهم در حین تهیه آن، نرم نشدن کره است. از طرفی به علت اینکه فریز کردن خمیر، پهن کردن آن را دشوار میکند، برای حفظ سرما، خمیر را چند دفعه در یخچال گذاشته و بیرون میآورند و همین مسئله باعث طولانی شدن زمان تهیه آن میشود، اما خمیر آمادهشده را میتوان در فریزر نگهداری کرد. این خمیر بهقدر کافی خوشمزه است و میتوان آن را پس از پخت به تنهایی صرف کرد. همچنین به آن انواع مواد غذایی شیرین یا شور اضافه شده و به حالت ترکیبی نیز خورده میشود.
تاریخچه خمیر هزارلا
کلود لورین نقاش مشهور فرانسوی که در قرن هفدهم میلادی زندگی میکرده است، به خاطر فقر خانوادهی خود مجبور میشود وارد کار شیرینیپزی شده و از این طریق گذران زندگی کند. یک روز او تصمیم میگیرد خمیر کرهای درست کند اما فراموش میکند داخل آن کره بریزد. بنابراین تنها راهحلی که به ذهنش خطور میکند، این بوده که کره را لای خمیر قرار دهد و سپس برای اینکه کره با خمیر مخلوط شود، چندین بار خمیر را باز کرده و تا کند. نتیجه خمیری میشود که بعد از پخت انبساط زیادی داشته و به حالت چند لایه درآمده است. نان تولید شده مورد اقبال قرار میگیرد. میگویند از این منبع درآمد بوده که لورین سرمایه کافی برای سفر به فلورانس و پیگیری کار موردعلاقهاش یعنی نقاشی را پیدا میکند.
اما برای مسیر پیدایش خمیر هزارلا، داستان دیگری نیز وجود دارد. در این داستان سرآشپزی به نام “فوئیت” اولین دفعه این خمیر را درست کرده است.
خمیر هزارلا در جهان
در فرانسه به شیرینی ناپلئونی، شیرینی میلفوی یا کیک هزارلایه میگویند. این خمیر را در کشورهای انگلیسیزبان، خمیر پفدار مینامند.
در نوع اسپانیولی خمیر ورقهای، روغن به حالت یک لایه بر روی خمیرآب قرار میگیرد. این خمیر در مجارستان و در نوعی شیرینی و غذای سنتی که امروزه بنام اشترودل نامیده میشود، به کار میرود.
امروزه در یونان، ترکیه و کشورهای عربی نیز نوعی خمیر به نام خمیر فیلو وجود دارد که در آن بر روی خمیری که بسیار نازک شده لایهای از روغن مالیده میشود. این خمیر چند لایه دارد و بعد از پخت باقلوا نامیده میشود. بنابراین باقلوا از اشکال ابتدایی خمیر هزارلا به شمار میآید.
خمیر هزارلا در ایران
در ایران برخی قنادها به این خمیر، خمیر میلفوی نیز میگویند. میلفوی در زبان فرانسوی همان معنی هزار برگ را میدهد و نام نوعی از شیرینی نیز هست.
این خمیر برای پخت شیرینیهای ورقهای، پیراشکی، اشترودل، پای سیب، نان خامهای، شیرینیهای کرمدار، کیکهای میوهای و نانهای مغز دار و مربایی و غیره مناسب است. بنابراین دور از ذهن نیست که در محصولات بسیاری از قنادیها این خمیر را مشاهده کنید.
برند نانالی نیز در بسیاری از محصولات خود از خمیر هزارلا به عنوان خمیری همه فن حریف و خوشمزه و خوشپخت استفاده میکند. نانالی برندی است که محصولات خود را در سوپرمارکتهای معتبر، فروشگاههای زنجیرهای و قنادی ناتلی عرضه میکند. محصولاتی که با فناوری روز دنیا، مواد اولیهی تازه و
بهداشتی، بستهبندی مناسب و جمعوجور و حفظ نکات سلامت تولید میشوند.
برند نانالی محصولات متعددی دارد که در میان آنها شیرینی میلفو، شیرینی لایهای بادامی و شیرینی دانمارکی به کمک خمیر هزارلا آماده و پخته میشوند. این شیرینیها بسیار مناسب صبحانهای با خانواده، عصرانهای با دوستان، یک میانوعدهی ساده یا پذیرایی از مهمانان هستند.