در تهران اقوام مختلفی زندگی میکنند. با دین و مذهب و فرهنگ و پیشینهی متفاوت. به خاطر همین اصلا عجیب نیست که ما با تنوع بسیار زیادی در حوزهی خوراکیها روبهرو باشیم. غذاها و شیرینیهای مختلف، متعدد و متفاوت. هر کدام برگرفته از رسم و آیینی غریبه. زندگی در مجاورت یکدیگر، آن هم در یک شهر بزرگ، این فرصت را در اختیار تک به تک ما میگذارد که هر چند وقت یکبار ذائقهی خود را به یک خوراکی خوشمزه اما جدید مهمان کنیم.
در تهران ارامنه یکی از گروههای جمعیتی مهم به حساب میآیند. قومی که دین و زبان و فرهنگ خود را دارند و در آرامش و صلح در کنار دیگر اقوام ایرانی زندگی میکنند. حضور چند دهه ارامنه در ایران، آنها را عضوی و جزئی از کشور بزرگمان کرده است. ارامنه علاوه بر تزریق فرهنگ خود به جامعهی ایرانی، سفرهی خود را نیز در ایران پهن کرده و ما را مهمان فرهنگ غذایی خود کردند. یکی از رهآوردهای این همنشینی، تسری غذاها و شیرینیهای این قوم به عادات و فرهنگ و لیست غذایی ما است. ضمن اینکه ارامنه در این مدت بیکار ننشستند و وارد بازار کار ایران هم شدهاند. که نتیجه آن نیز رستورانها و قنادیهایی است که در گوشه و کنار شهر برای خود شهرتی دست و پا کرده و مشتریان ثابت خود را دارند. بنابراین دور از ذهن نیست که غذاها، شیرینیها و بهطور کلی خوراکیهای آنها کمکم مورد علاقه و طبع ما ایرانیها قرار گرفتند. ما امروز میخواهیم در مورد یکی از خوراکیهای خوشمزهی ارامنه صحبت کنیم. در مورد شیرینی گاتا.
گاتا یک شیرینی اصیل و قدیمی ارمنی است. ارمنیها رسم دارند این شیرینی را در روزهای عید خود تهیه کنند. گاتا شبیه کیک قوهای رنگ است و هر کدام از مناطق ارمنستان نسخهی مربوط به خود را برای پخت آن دارند. در ارمنستان گاتا را میتوان به اشکال مختلف پیدا کرد. ممکن است تزئین شده باشد یا ساده. یکی از انواع محبوب گاتا koritz یا khoriz نامیده میشود که شکل مثلثی دارد. اما برای نمونه گاتایی که در ساحل جنوبی دریاچه سوان پخته میشود، متراکمتر و شیرینتر است.
به تعریف و سخنی دیگر، این شیرینی را میتوان یک مدل نان هم برشمرد. شاید به خاطر اینکه قدیمها گاتا را در تنور میپختند. این شیرینی از آرد و شکر همراه با کره یا مارگارین درست میشود و بسیار ترد است و میتوان آن را به مدت طولانی نگهداری کرد. داخل گاتا را معمولا با مغز آجیلهای مختلف پر میکنند اما گاتای گردو از همه محبوبتر است. گاتا با خود داستانهایی قدیمی نیز دارد. در برخی از روایات قدیمی آمده است که قبل از پخت گاتا در داخل خمیر آن یک سکه قرار میدادند و میگفتند سکه به هر فردی برسد، او خوشبخت خواهد شد.
گاتا چه شیرینی باشد چه نان، در هر صورت بسیار خوشمزه و شیرین است و میل کردن آن همراه با چای یا شیر بسیار میچسبد. گاتا را نیز مانند نان یا شیرینیهای دیگر میتوان در خانه پخت و تهیه کرد. فقط همه چیز بستگی به میزان مهارت و تجربهی شما. اما اگر شما هم مانند من به گشتن در قنادیها، انتخاب شیرینی مورد علاقهی خود و سپس بازگشت به خانه همراه با یک جعبه شیرینی محبوب خودتان علاقه دارید، پیشنهاد میکنم برای گاتا نیز قنادی حرفهای و مجربی بیابید.
بسیاری از ما برای تهیه گاتا صرفا به قنادیهایی مراجعه میکنیم که صاحبین ارمنی دارند اما این یک قانون نیست که گاتا فقط گاتای دستپخت یک قناد ارمنی. کافی است یکی دو دفعه امتحان کرده باشید و به قدر کافی جستجو کرده باشید. آن وقت قنادیها و برندهای دیگری نیز پیدا خواهید کرد که گاتاهای خوشمزهای تهیه میکنند. یکی از آنها برند نانالی است.
برند نانالی چند سالی هست که وارد حوزههای نان و شیرینی شده است و اتفاقا توانسته جا پای خود را در این وادی محکم کند. محصولات نانالی عمدتا به صورت بستهبندی شده عرضه میشوند و با اینکه تولیداتی کارخانهای هستند اما در تولید آنها از مواد افزودنی استفاده نشده است. نانالی محصولات متنوعی دارد. از نانهایی مانند والوان گرفته تا شیرینیهای جمعجوری مانند کوکی وانیلی، شیرینی لایهای بادامی، شیرینی دانمارکی و شیرینی ژول. همانطور که گفتیم یکی دیگر از محصولات نانالی شیرینی گاتا است. نانالی گاتا را در یک بستهبندی تر و تمیز ارائه میدهد. بهطوری که در هر بسته دو عدد شیرینی گاتا مربعی شکل وجود دارد. گاتای نانالی، طعم شیرینی مطبوعی دارد و تازگی همیشهگی آن موجب میشود لذتی دوجندان به افراد ببخشد. همچنین به خاطر نوع بستهبندی آن، گزینهی بسیار مناسبی برای همراهی در مدرسه، دانشگاه و محل کار به عنوان میانوعدهای گیرا، خوشمزه و موثر است.
نانالی، گاتا را نیز مانند دیگر محصولات خود در سوپرمارکتهای معتبر و بزرگ، فروشگاههای زنجیرهای و برخی قنادیها مانند قنادی ناتلی عرضه میکند. شاید بد نباشد که بدانید شعبه مرکزی قنادی ناتلی در خیابان سهروردی شمالی واقع شده است. من پیشنهاد میکنم خودتان را از یک دفعه امتحان کردن گاتای نانالی محروم نکنید. مطمئن هستم بعد از آن مشتری دائمی آن خواهید شد.