چگونه مستقل زندگی کنیم؟

آمادگی‌های روان‌شناختی لازم برای زندگی مستقل از خانواده

independent living

قصد زندگی مستقل از خانواده را دارید؟ مسلماً ظاهر امر آن چیزی نیست که در واقعیت با آن روبرو می شوید برای زندگی مستقل باید از جهات مختلفی آمادگی های لازم را کسب کرده باشید.

به گزارش آلامتو و به نقل از سپیده دانایی؛ با مدرن‌تر شدن زندگی، سبک زندگی بسیاری به‌کلی زیرورو شده است. از وارد‌شدن رایانه و گوشی‌های همراه هوش‌مند و اینترنت گرفته، تا تحصیلات بالاتر و شغل‌های متنوع‌تر و زندگی‌های مستقل از خانواده، جوانان امروز، پدیده‌ای را به وجود آورده‌اند به نام زندگی مستقل، زندگی مجردی یا هر اسمی که بخواهید روی آن بگذارید؛ اما این سبک زندگی، خیلی وقت نیست در ایران، در بین جوانان رواج یافته است.

تا همین چند سال پیش، اغلب جوانان با خانواده‌های خود زندگی می‌کردند، تا زمانی که ازدواج می‌کردند و خود زندگی خانوادگی تازه‌ای را تشکیل می‌دادند و همراه با همسرشان و بعد فرزندان، به زندگی ادامه می‌دادند.

در پاسخ به اینکه چرا جوانان به زندگی مستقل روی آورده‌اند، عوامل بسیاری را می‌توان برشمرد؛ از جمله امکان تحصیل در مقاطع بالاتر و در شهرهای دیگر؛ کار و درآمد و در نتیجه استقلال مالی؛ استقلال مالی بیشتر در بین دختران؛ مدرن‌شدن زندگی در کشور؛ سخت‌تر شدن شرایط ازدواج.

دلیل آن را هر چه بدانیم و هر دیدگاهی که نسبت به آن داشته باشیم، خواه مثبت و خواه منفی، این واقعیتی گریزناپذیر است که باید بدان پرداخت و به جوانان کمک کرد در چنین سبک تازه‌ای از زندگی، که الگوهای کمی برای آن دارند، موفق‌تر و سالم‌تر باشند.

از جمله بسیار مهم است یک جوان قبل از اینکه تصمیم بگیرد زندگی مستقلی داشته باشد، بداند برای این سبک زندگی، دقیقاً چه چیزهایی را باید فراهم کند. این نوع از زندگی چه ویژگی‌هایی دارد و خود را برای چه چیزهایی باید آماده کند. بدون شناخت صحیح از یک سبک زندگی، احتمال اینکه در آن دچار دردسر شویم بیشتر است.

باید دیدگاهی واقع‌بینانه داشت و برای آن آمادگی کافی را به دست آورد.

استقلال مالی

برخی فراموش می‌کنند یکی از شرط‌های مهم در زندگی مستقل واقعی، استقلال مالی است. بسیاری از جوانانی که به‌طور مستقل از خانواده خود زندگی می‌کنند، به‌خصوص کسانی که به‌عنوان دانشجو به شهری دیگر رفته‌اند و در خانه‌ای مجزا و نه خوابگاه زندگی می‌کنند، تحت حمایت مالی خانواده خود هستند.

در چنین شرایطی، نمی‌توان گفت من مستقل زندگی می‌کنم. مستقل شدن، حق و حقوقی را برای شما به همراه می‌آورد، اما به این شرط که مسئولیت‌های آن را هم بپذیرید.

تواناییِ «نه» گفتن

اگر دوست دارید مستقل زندگی کنید و در حال برنامه ریزی برای آن هستید، بدانید در آینده‌ای نه چندان دور، به‌شدت به این توانایی نیاز پیدا خواهید کرد.

وقتی با خانواده زندگی می‌کنید، حضور خانواده، خود به خود، باعث می شود برخی خواسته‌ها را از دیگران نشنوید؛ اما همین که مستقل شدید، دوستانی سروکله‌شان پیدا می‌شود که انتظارات و خواسته‌های تازه دارند. می‌خواهند با شما بمانند، می‌خواهند مدتی خانه خود را در اختیار آنها قرار دهید و… . باید بتوانید برای خود چارچوب‌هایی را تعیین کنید.

بدانید که به چه کسانی اجازه ورود به این حریم جدید را خواهید داد و تا چه حدی خواسته‌های آنها را خواهید پذیرفت. برنامه خود را فراموش نکنید و نگذارید وقت شما را بقیه برنامه‌ریزی کنند. خودتان باید کنترل امور را در دست داشته باشید و برنامه مشخصی داشته باشید و به آسایش و امنیت و حریم خصوصی خود فکر کنید. نکات زیر می‌تواند در این زمینه کمکتان کند:

  • چارچوب‌های خود را از حالا مشخص کنید. برگه‌ای بردارید و مشخص کنید چه چیزهایی را در خانه خود پذیرا خواهید بود و چه چیزهایی را نه. شاید در آینده، تغییراتی در این لیست به وجود بیاورید؛ اما در شروع، به شما کمک می‌کند در موقعیت‌های پیش‌آمده، سریع‌تر تصمیم بگیرید.
  • برنامه مشخصی داشته باشید. بدانید قرار است به چه کارهایی برسید و برای چه کارهایی وقت بگذارید. اگر آنها را از اول مشخص نکنید، ممکن است بعد از چند ماه متوجه شوید به هیچ کاری نرسیده‌اید.
  • نه گفتن را در موقعیت‌های مختلف امتحان و تجربه کنید. گاهی از همین حالا، به برخی از درخواست‌ها، حتی اگر می‌توانید آنها را بپذیرید، جواب منفی بدهید. واکنش اطرافیان را در برابر پاسخ منفی بشنوید و ببینید چه‌قدر می‌توانید آنها را تحمل کنید. باید توانایی خود را در این زمینه بالا ببرید.
  • شاید لازم باشد حتی در مورد دوستانی که به خانهٔ تازهٔ خود دعوت خواهید کرد، فیلترهایی قائل شوید. یک‌بار بادقت به دوستان خود نگاه کنید و ویژگی‌های آنها را به یاد بیاورید. لازم نیست به همه اعلام کنید قرار است مستقل زندگی کنید. دست‌ِکم، نه از روز اول. از همان ابتدا، خود را با انبوهی از افراد و خواسته‌های احتمالی روبه‌رو نکنید. وقت برای خبر دادن زیاد است.
همچنین بخوانید: چگونه نه گفتن را یاد بگیریم؟

توانایی مدیریت وظایف یک خانه

شاید به نظر خیلی بدیهی برسد. خب معلوم است وقتی در یک خانه زندگی می‌کنید، همه کارها برعهده خودتان است؛ اما دانستن آن با تجربه‌کردن آن فرق دارد.

بسیاری از افرادی که در خانه والدین، یا خوابگاه زندگی کرده‌اند، شاید هیچ‌وقت حواسشان به بسیاری از کارها نبوده است: بیرون بردن زباله‌ها؛ شستن سرویس‌های بهداشتی؛ پرداخت قبض‌ها؛ رسیدگی به گلدان‌ها؛ گردگیری خانه؛ خرابی لوله‌ها؛ سوختن لامپ‌ها و بسیاری موارد دیگر که همیشه انجام می‌شده‌اند، بدون اینکه از آنها خبردار شوید.

اما هنگامی که در یک خانهٔ تازه زندگی می‌کنید، وقتی خودتان مسئول همه‌چیز هستید، ناگهان با انبوهی از مسئولیت‌ها روبه‌رو می‌شوید. در این مورد باید واقع‌بین باشید.

گاهی لازم است مهارت‌های خود را بالا ببرید. یاد بگیرید کارهای ساده مانند تعویض لامپ‌ها را خودتان انجام دهید. ممکن است نه کسی را برای این کارها پیدا کنید و نه بعد در زندگی مستقل بخواهید هزینهٔ زیادی برای این قبیل کارها بپردازید.

در مسائلی که ممکن است به کمک نیاز داشته باشید، مانند تعمیرات یا کارهایی که ممکن است بخواهید کسی را برایشان به کار بگیرید، مانند استخدام یک تمیزکار، راه‌کارهای لازم را بلد باشید: بدانید به چه کسی باید مراجعه کنید و میزان معمول دستمزدها را بشناسید و کارهایی را که باید در این رابطه خودتان شخصاً انجام بدهید، بدانید.

راههای شاد بودن در زندگی

مدیریت مسائل مالی برای مستقل زندگی کردن

مدیریت مالی

در زندگی مستقل، توان مدیریت مالی بسیار مهم است. خرج خانه به خوراکی‌ها و پول شارژ محدود نمی‌شود. خیلی از هزینه‌ها، درست مانند وظایف اداره یک خانه، ممکن است به چشم شما نیامده باشند. مهم است بین درآمدی که دارید و هزینه‌های زندگی خود تعادلی برقرار کنید تا دچار مشکل نشوید.

  • میزان دقیق درآمد خود را بدانید. اگر کار پاره‌وقتی است یا به صورت پروژه‌ای کار می‌کنید و درآمد ثابتی ندارید، میزان متوسط و حداقل آن را بدانید.
  • هزینه‌های معمول و فصلی و پیش‌بینی‌ناپذیر را حساب کنید. می‌توانید یک ماه ریز هزینه‌ها را یادداشت کنید تا حدودی از هزینه‌ها را داشته باشید. معمولاً هزینه مواد غذایی، شوینده‌ها، رفت‌وآمد، شارژ ساختمان، قبض‌ها و نمونه‌هایی از این دست، هزینه‌های معمولی هستند که باید در نظر داشته باشید.
  • همیشه مقداری پس‌انداز برای شرایط پیش‌بینی‌نشده داشته باشید.
  • اگر دچار مشکل مالی شدید، با خانواده خود در میان بگذارید. کمک گرفتن در شرایط خاص، نشانه ضعف شما یا کم آوردن در زندگی مستقل نیست. بهتر است با کمک آنها چاره‌ای پیدا کنید تا این که به دردسرهای بیشتری بیفتید.

آمادگی برای حس‌هایی که سروکله‌شان پیدا می‌شود

تنها زندگی کردن، شما را در موقعیتی قرار می‌دهد، که ناگهان ممکن است با حس‌هایی روبه‌رو شوید که قبلا در خود سراغ نداشته‌اید. البته، می‌تواند احساس آرامش، استقلال و مانند آن را به دنبال داشته باشد؛ اما در عین حال، به دلیل این که دیگر خانواده یا هم‌اتاقی‌ها مانند خانه والدین یا خوابگاه در اطرافتان نیستند، ممکن است احساس کنید زیادی تنها هستید.

برخی دچار این احساس می‌شوند که هیچ‌کس دوستشان ندارد، دچار احساس کنار گذاشته‌شدن می‌شوند.

  • بهتر است خودتان را برای چنین حس‌هایی آماده کنید. بدانید طبیعی هستند و زمان می‌برد تا یاد بگیرید چه‌طور به‌خوبی از عهده آنها بربیایید.
  • اطلاعات خود را افزایش دهید و سعی کنید راه‌کارهایی داشته باشید تا به این حس‌ها زیاد دچار نشوید و اگر هم شدید، بتوانید آنها را مدیریت کنید. می‌توانید از تجربیات دیگرانی که مستقل زندگی کرده‌اند استفاده کنید.
  • دوستان مطمئنی پیدا کنید که در چنین شرایطی به شما کمک کنند.
  • ارتباط خود را با خانواده قطع نکنید و از اتفاقات خانه‌شان باخبر باشید. خود را برای مهمانی‌هایشان برسانید و به خودتان فرصت دهید احساس تعلق به خانواده را در خود نگه دارید.

برنامه‌ریزی

احتمالاً برای زندگی خود برنامه‌هایی دارید. چیزهایی هست که به آنها علاقه‌مندید، مهارت‌هایی هست که می‌خواهید به دست بیاورید. شاید بخواهید پول پس‌انداز کنید، یا مهارت‌های زبانی خود را تقویت کنید. شاید کتاب‌های زیادی هست که می‌خواهید بخوانید یا فیلم‌های زیادی هستند که می‌خواهید ببینید. شاید بخواهید بدن خود را تقویت کنید یا در یک رشته ورزشی مهارت‌های خود را بالا ببرید. شاید به یک رشته هنری علاقه دارید و رویای ترتیب دادن یک نمایشگاه را در سر می‌پرورانید.

ممکن است آرزوهای زیادی داشته باشید. برنامه‌هایی فراوان که خیال کنید به محض مستقل شدن و وقت و آزادی کافی داشتن، به همه آنها خواهید رسید. اما فراوان‌اند جوانانی که بعد از چند سال زندگی مستقل، هنوز به هیچ‌یک از آرزوهای خود نرسیده‌اند. حتی تلاشی هم برای آن نکرده‌اند. دلیل اصلی آن هم بدون‌برنامه‌بودن و اسیر‌احساس‌های‌منفی‌شدن است.

  • بدانید چه می‌خواهید. هدف نهایی‌تان در هر حوزه‌ای چیست؟
  • برای رسیدن به هر کدام از اهداف، چه مراحلی را باید طی کنید؟ سعی کنید آنها را دقیق روی کاغذ بیاورید.
  • زمان‌بندی کنید. اگر برای رسیدن به هر مرحله، زمانی را مشخص نکنید، چشم باز می‌کنید و می‌بینید ماه‌ها گذشته است، اما هیچ اقدامی نکرده‌اید. به‌خصوص، وقتی وارد زندگی مستقل می‌شوید، با انبوهی از کارها و مسئولیت‌های تازه و حس‌های منفی که ممکن است تجربه کنید، اصلاً بعید نیست زمان را از دست بدهید.
  • برای رسیدن به مرحله‌های کوچکی که تعیین کرده‌اید به خودتان پاداش بدهید. هر چه این قدم‌ها کوچک‌تر باشند، احتمال این که زودتر به آنها برسید بیشتر است؛ بنابراین، زودتر به پاداش خود می‌رسید؛ حتی اگر این پاداش یک تیک‌زدن در برنامه‌تان باشد. در این صورت، انگیزه بیشتری برای ادامه و رسیدن به هدف خود خواهید داشت.

مراقب تغذیه خود باشید

اغلب جوانانی که تنها زندگی می‌کنند، با مشکلاتی در زمینه تغذیه دست وپنجه نرم می‌کنند. بخش زیادی از هزینه‌های آنها، به خریدن غذای آماده اختصاص می‌یابد. میزان استفاده از میوه و سبزیجات پایین می‌آید و تنقلات و خوراکی‌های مضر جای آنها را می‌گیرد.

  • برای خود برنامه غذایی داشته باشید. برای مصرف فست‌فودها و غذاهای آماده حدومرزی قائل شوید.
  • غذاهای ساده را بیاموزید. سعی کنید غذاهایی درست کنید که هم در مدت زمان کوتاهی آماده می‌شوند، هم برای بدن سالم‌تر هستند.
  • مراقب میزان شیرینی و تنقلاتی که مصرف می‌کنید باشید. گاهی، خوردن تنقلات و شیرینیجات، به وسیله‌ای برای پر کردن تنهایی تبدیل می‌شود، چون هم خوشمزه و لذت‌بخش است و هم فرد را مشغول نگه می‌دارد.
  • خوراکی‌های سالم را در دسترس خود قرار بدهید. خشکبار خام، دانه‌های مغذی، حبوبات پخته‌شده، میوه‌های خردشده، سالادها و مانند آن، می‌توانند مواد غذایی ساده، در دسترس و سالمی برای مشغول نگه‌داشتن شما باشند.

3 دیدگاه

  1. امیرعباس

    خوب و آموزنده بود ممنون

  2. محمدرضا

    مطالبتون عالی بود ممنون

  3. سمی

    خیلی مطالبتون مفید بود، ممنونم

نظر خود را بیان کنید