اضطراب اجتماعی نوعی اختلال است که در نتیجه آن فرد هنگام قرار گرفتن در فضاهای شلوغ و اجتماع دچار ترس و نگرانی میشود. در این مقاله به شرح علت اضطراب اجتماعی، علائم و روش درمان آن میپردازیم.
اختلال اضطراب اجتماعی چیست
اختلال اضطراب اجتماعی عبارتست از یک ترس بلند مدت و تحمل ناپذیر از موقعیتهای اجتماعی. احساس اضطراب در برخی موقعیتهای اجتماعی بسیار طبیعی است و بسیاری از مردم به آن دچار میشوند. مثلا هنگام سخنرانی در مقابل تعداد زیادی از مردم ممکمن است فرد دچار اضطراب و ناراحی شود. اما اضطراب اجتماعی که به نام فوبیای اجتماعی نیز شناخته میشود، چیزی بیشتر از خجالتی بودن یا اضطراب گاه به گاه است.
فرد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی دچار ترس شدید از موقعیتهای اجتماعی خاص است، به خصوص شرایطی که به آن ناآشناست یا وقتی فکر میکند توسط دیگران تماشا یا ارزیابی میشود. این مشکل اغلب در سالهای نوجوانی شروع میشود و میتواند بر زندگی اجتماعی فرد تاثیر زیادی بگذارد. استرس شدید فرد ممکن است بر امور روزانه، مدرسه، کار، روابط و دیگر فعالیتهای شخص بیماری اثر منفی بگذارد.
همچنین بخوانید: چگونه فردی اجتماعی باشیم؟
علت اختلال اضطراب اجتماعی چیست
علت اضطراب اجتماعی پیچیده است و میتواند ترکیبی از عوامل ژنتیکی مثل یک بیماری مزمن روانی و محیط باشد. برخی از علل اضطراب اجتماعی عبارتند از:
- علت ژنتیکی اختلال اضطراب اجتماعی
افرادی که دارای والدینی با اختلال اضطراب اجتماعی هستند به احتمال 30 تا 40 درصد به آن مبتلا میشوند. با این وجود نمیتوان تعیین کرد که چه میزان از اضطراب اجتماعی والد بخاطر ژنتیک و چه میزان در نتیجه سبک ترتیب فرزند منتقل میشود. مطالعات نشان داده است انحراف در عملکرد ژن SLCGA4 با این مشکل مرتبط است و این ژنهای معیوب می توانند از والدین به فرزندان منتقل شوند.
- اختلال اضطراب اجتماعی و مغز
اسکن های مغزی نشان داده است که افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی از بیش فعالی در بخشی از مغز به نام آمیگدال رنج می برند. این افراد در برخی موقعیتها دچار موجی از اضطراب میشوند و قشر جلوی مغز به جای آرام کردن آن فعالیت آمیگدال را تقویت میکند. این فرد چنان ترس عمیقی از واکنش افراد دیگر دارند که مغز او تعاملات اجتماعی را به عنوان تهدیدی مشروع تعبیر میکند و هیچ مقدار از بازتاب منطقی نمیتواند به طور کامل این ترس ها را تسکین دهد.
- اضطراب اجتماعی به علت سبک پرورش فرزند
تحقیقات گسترده ارتباط بین سبک های فرزندپروری منفی و اختلالات اضطرابی از جمله اختلال اضطراب اجتماعی را تایید کرده است. وقتی والدین بیش از حد کنترل میکنند، سریع انتقاد میکنند، تمایلی به ابراز محبت ندارند، یا بیش از حد نگران نظرات دیگران هستند، تصور کودک از خود و تصور او از جهان میتواند با کلمات و اعمال مرتبط با این ویژگیها شکل بگیرد.
چنین افرادی بیشتر ترسیده و کمتر اعتماد میکند و عزت نفس و اعتماد به نفس آنها هم کاهش مییابد. چنین والدینی متوجه اعمال مضر خود نیستند و تمرکز آنها بر روی چیزهای منفی بهطور ناخواسته میتواند فرزندانشان را در آینده با مشکلاتی مواجه کند.
- اضطراب اجتماعی به علت تاثیر محیط و تجریبات پر استرس در زندگی
رویدادهای استرس زای زندگی و آسیب های روحی در دوران کودکی می تواند بر ایجاد مشکلات اضطراب اجتماعی تأثیر بگذارد. از جمله مواردی مانند: آزار جسمی، جنسی یا عاطفی – قلدری یا مسخره کردن توسط همسالان – درگیری های خانوادگی، خشونت خانگی و طلاق – فوت والدین – استرس مادر در دوران بارداری یا نوزادی
همچنین بخوانید: سلامت اجتماعی چیست؟
علائم اضطراب اجتماعی چیست
علائم و نشانههای عاطفی اضطراب اجتماعی:
- خودآگاهی بیش از حد و اضطراب در موقعیت های اجتماعی روزمره
- نگرانی شدید در روزها، هفتهها یا حتی ماهها قبل از یک موقعیت اجتماعی در آینده
- ترس شدید از زیر نظر گرفتن یا قضاوت شدن توسط دیگران، بهویژه افرادی که نمیشناسید
- ترس از این که طوری رفتار کنید که باعث شرمساری یا تحقیر خودتان شود
- ترس از اینکه دیگران متوجه شوند که شما عصبی هستید
علائم و نشانه های فیزیکی اختلال اضطراب اجتماعی:
- صورت قرمز، یا سرخ شدن
- تنگی نفس
- ناراحتی معده، حالت تهوع
- لرزش یا لرزش (از جمله صدای لرزان)
- ضربان قلب یا سفتی در قفسه سینه
- عرق کردن یا گرگرفتگی
- احساس سرگیجه یا ضعف
علائم و نشانه های رفتاری اختلال اضطراب اجتماعی:
- اجتناب از موقعیتهای اجتماعی تا حدی که فعالیتهای شما را محدود کند یا زندگی شما را مختل کند
- ساکت ماندن یا پنهان شدن در پس زمینه برای فرار از توجه و خجالت
- نیاز به همراه داشتن یک دوست با خود هر جا که میروید
- قبل از موقعیت های اجتماعی نوشیدنی بنوشید تا اعصابتان آرام شود
همچنین بخوانید: شبکههای اجتماعی، چگونه اعتماد به نفس ما را تخریب میکنند؟
درمان اضطراب اجتماعی
درمان اضطراب اجتماعی در برخی افراد با افزایش سن به طور خود به خود صورت میگیرد. اما افراد بسیاری نیز بدون دریافت درمان بالینی بهبود نمییابند. روشهای درمان اضطراب اجتماعی عبارتست از روان درمانی و دارو درمانی:
- درمان اضطراب اجتماعی با روان درمانی
درمان شناختی رفتاری (CBT)، یک نوع روان درمانی مبتنی بر تحقیقات، معمولا برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی استفاده می شود. CBT روش های مختلف تفکر، رفتار و واکنش به موقعیت ها را به شما می آموزد تا به شما کمک کند کمتر احساس اضطراب و ترس کنید. CBT همچنین می تواند به شما در یادگیری و تمرین مهارت های اجتماعی کمک کند، که برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی بسیار مهم است.
- درمان اضطراب اجتماعی با دارو
درمان اختلال اضطراب اجتماعی دارو تجویز کنند. انواع مختلف داروها می توانند در درمان این اختلال موثر باشند، از جمله:
- داروهای ضد افسردگی، مانند مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و مهارکننده های بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs): داروهای ضد افسردگی SSRI و SNRI معمولا برای درمان افسردگی استفاده می شوند، اما می توانند به درمان علائم اختلال اضطراب اجتماعی نیز کمک کنند.
- مسدود کننده های بتا: به کنترل برخی از علائم فیزیکی اختلال اضطراب اجتماعی مانند ضربان قلب سریع، تعریق و لرزش کمک میکنند.
- داروهای ضد اضطراب مانند بنزودیازپینها: داروهای آرام بخش ضد اضطراب هستند، قوی هستند و بلافاصله برای کاهش احساسات اضطرابی شروع به کار می کنند.
- گروه درمانی برای درمان اضطراب اجتماعی
بسیاری از افرادی که از اضطراب اجتماعی رنج میبرند، حضور در گروههای حمایتی را برای درمان مفید میدانند. در گروهی از افرادی که همه مبتلا به اضطراب اجتماعی هستند، فرد میتواند بازخورد بیطرفانه و صادقانهای از دیگران دریافت کند. همچنین میتواند یاد بگیرد که سایرین چگونه با اضطراب اجتماعی برخورد کرده و در موقعیتهای اجتماعی بر آن غلبه میکننداختلا. حضور در این گروهها میتواند به صورت آنلاین یا حضوری باشد.
همچنین بخوانید: فعالیت اجتماعی چیست؟
داروی گیاهی برای درمان اضطراب اجتماعی
برخی از گیاهان دارویی و دمنوشها به درمان اضطراب اجتماعی کمک میکنند، از جمله:
- داروی گیاهی برای درمان اضطراب اجتماعی با بابونه
نوشیدن دمنوش بابوبه با اثرات آرام بخشی که دارد به شما در درمان این اضطراب کمک میکند.
- درمان اضطراب با سنبل الطیب (سنبل کوهی)
مطالعات نشان داده است که ریشه سنبل کوهی به درمان اضطراب و ناآرامیهای عصبی و کم خوابی کمک میکند. دمنوش این گیاه مانند یک داروی آرام بخش عمل میکند.
- درمان اضطراب اجتماعی با گیاه ساعتی
در اروپا و آمریکا از گیاه ساعتی برای درمان اضطراب استفاده میکنند. تحقیقات ثابت کرده است که این گیاه مانند داروی آرام بخش سراکس اثر کرده و موجب کنترل اضطراب میشود.
- اسطوخودوس برای اضطراب اجتماعی
اسطوخودوس گیاهی است که مصرف آن برای کاهش استرس و کنترل هیجانات احساسی سابقه کهن در طب گیاهی دارد. اسطوخودوس را میتواند به شکل عرق گیاهی یا برای رایحه درمانی استفاده کرد. در هر دو حالت میتوانید از خواص آرامش بخشی آن بهره ببرید.
سخن آخر
در این مقاله به مفهموم اضطراب اجتماعی، علت اختلال اضطراب اجتماعی و روشهای درمان آن پرداختیم. باید بگوییم که هم روان درمانی و هم دارو درمانی ممکن است مدتی طول بکشد. در نهایت یک سبک زندگی سالم میتواند به مبارزه با اضطراب کمک کند. مطمئن شوید که به اندازه کافی بخوابید و ورزش کنید، یک رژیم غذایی سالم داشته باشید و برای حمایت به خانواده و دوستانی که به آنها اعتماد دارید مراجعه کنید. اگر شما هم تجربهای در این زمینه دارید میتوانید آن را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.