بارداری، برای بسیاری از زنان یکی از زیباترین و در عین حال پیچیدهترین مراحل زندگی است. گاهی با تمام شور و شوقهایی که برای تولد نوزاد وجود دارد، احساساتی پنهان مثل غم، اضطراب یا حتی ناامیدی بروز میکنند.
برخلاف تصور عموم، این نوع افسردگی فقط بعد از زایمان اتفاق نمیافتد. بسیاری از زنان، پیش از تولد نوزادشان، درگیر افکار منفی، بیقراری و بیانگیزگی میشوند.
درست است که افسردگی حاملگی (Pregnancy depression) بخشی از تجربهی بارداری برای برخی زنان است، اما مراقبت از سلامت روان مادر از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که بر روی جنین تاثیر مستقیمی دارد.
خوشبختانه در حال حاضر پلتفرمهای سلامت روان مانند رواندرمان (ravandarman) این امکان را فراهم کردهاند که زنان باردار بدون خارج شدن از خانه با توجه به وضعیت بارداری، بتوانند رزرو نوبت روانشناس را به صورت آنلاین انجام دهند و حتی مشاوره خود را هم به صورت آنلاین و یا تلفنی دریافت کنند.
در ادامه، با علت بهوجود آمدن افسردگی در دوران بارداری و علائم و روشهای درمان آن آشنا میشوید.
آیا افسردگی در دوران بارداری طبیعی است؟
در پاسخ به این سؤال که آیا افسردگی در بارداری طبیعی است؟، باید گفت: بله، در حد خفیف و گذرا ممکن است بخشی از تجربه بارداری باشد، اما اگر ادامهدار، عمیق و تأثیرگذار بر عملکرد روزمره مادر شود، نیاز به توجه جدی دارد. معمولا، 10 الی 20 درصد از مادرها، بهویژه در اولین بارداری، درجاتی از افسردگی حاملگی را تجربه میکنند.
البته، احساسات گاهبهگاه غم، نگرانی یا بیحوصلگی ممکن است برای مدت کوتاهی ظاهر شوند و بهمرور برطرف شوند. اما، بین «نوسانات خلقی معمول» که در اثر تغییرات هورمونی ایجاد میشوند و «افسردگی واقعی» تفاوت وجود دارد.
با یک مشاوره ساده، روانشناس حاذق تشخیص میدهد افسردگی حاملگی د چه حدی است و چه اقدام موثری را باید انجام داد.
چرا مراجعه به روانشناس در دوران بارداری ضروری است؟
بارداری فقط یک فرآیند جسمی نیست؛ ذهن و روان مادر نیز در این دوران دستخوش تغییرات بزرگی میشود. افزایش سطح هورمونها، نگرانی از مسئولیتهای آینده، تغییرات در سبک زندگی و حتی فشارهای اجتماعی میتوانند موجب بروز اضطراب و افسردگی شوند.
سلامت روان مادر، مستقیماً بر سلامت جسم و حتی رشد عاطفی جنین تأثیر میگذارد. بنابراین، مراجعه به روانشناس و رواندرمانی میتواند از تشدید وضعیت حاد روانی جلوگیری کرده و سلامت مادر و جنین را حفظ کند.
روانشناس متخصص و حرفهای میتواند با بررسی دقیق وضعیت روانی مادر، تشخیص دهد که آیا علائم موجود گذرا هستند و یا اینکه مادر به افسردگی حاملگی مبتلا شده است.
علائم و نشانههای افسردگی دوران بارداری چیست؟
احساسات منفی در دوران بارداری ممکن است طبیعی به نظر برسند، اما زمانی که این احساسات ماندگار، شدید و خارج از کنترل شوند، زندگی روزمره مادر تحت تاثیر قرار میگیرد و ممکن است سلامت جنین و رشد طبیعی او در خطر قرار بگیرد.
آشنایی با نشانههای افسردگی حاملگی به شما کمک میکند تا سریعتر برای دریافت کمک اقدام کنید.
از مهمترین علائم افسردگی بارداری میتوان به احساس غم و اندوه پایدار، بیعلاقگی به فعالیتهایی که پیشتر لذتبخش بودند، خستگی مفرط و بیانرژی بودن، اختلالات خواب (بیخوابی یا خواب بیشازحد)، کاهش یا افزایش اشتها، بیحوصلگی شدید و تحریکپذیری اشاره کرد.
بسیاری از مادران همچنین دچار افکار منفی نسبت به خود، بارداری و یا آینده فرزندشان میشوند. گاهی این نشانهها با احساس گناه، کاهش اعتماد به نفس یا حتی افکار خودآزاری همراه هستند. برخی زنان نیز از برقراری ارتباط با دیگران فاصله میگیرند و میل به انزوا در آنها افزایش مییابد.
اگر هر یک از این نشانهها را تجربه میکنید، حتی بهصورت خفیف در اولین فرصت با یک روانشناس خوب گفتوگو کنید.
برای رزرو نوبت روانشناس هم نگران نباشید؛ با استفاده از پلتفرمهای روانشناسی آنلاین مانند رواندرمان ravandarman.com میتوانید بدون زنگ زدن به منشی مطب و یا مراجعه حضوری بهراحتی از یک روانشناس خوب نوبت بگیرید و اولین قدم خود را برای سلامت روان خود و البته سلامتی جنین بردارید.
مراجعه به روانشناس یک تصمیم مسئولانه است که شجاعت و تعهد شما را نسبت به سلامت خود و فرزند دلبندتان نشان میدهد.
علتهای افسردگی حاملگی چیست؟
افسردگی بارداری فقط به دلیل تغییرات هورمونی نیست، بلکه مجموعهای از عوامل جسمی، روانی، عاطفی و اجتماعی دستبهدست میدهند تا بعضی از مادران بیشتر در معرض این حالت قرار بگیرند.
اول از همه، نوسانات شدید هورمونی در دوران بارداری میتواند زمینه افسردگی را در شخص فراهم کند. اما این عامل به تنهایی منجر به افسردگی حاملگی نمیشود.
خیلی از مادرها درگیر نگرانی از آینده و ترس از زایمان هستند. گاهی اوقات نیز ممکن است حس کنند آمادگی لازم برای پذیرش مسئولیتهای مادر شدن را ندارند به خصوص اگر باراداری ناخواسته بوده باشد.
همچنین اگر مادر حمایت کافی از سوی همسر خود دریافت نکند و روحیه ضعیفی داشته باشد ممکن است بیشتر در معرض افسردگی قرار بگیرد.
علاوهبر این، تجربههای قبلی مثل سابقه افسردگی یا اضطراب، بارداریهای سخت، سقط جنین یا ناباروری هم میتوانند احتمال ابتلا به افسردگی حاملگی را افزایش دهند.
از طرف دیگر، مشکلات مالی، تنهایی، فشار کاری یا حتی نداشتن فرصت برای استراحت و مراقبت از خود در این دوران حساس، میتوانند شرایط روانی مادر را متزلزل کنند.
درمان افسردگی حاملگی
شنیدن واژه «درمان» شاید در نگاه اول نگرانکننده به نظر برسد، اما واقعیت این است که افسردگی حاملگی کاملاً قابل مدیریت و درمان است؛ بهویژه زمانی که در مراحل اولیه تشخیص داده شود.
خبر خوب این است که روشهای درمانی متنوعی وجود دارند که میتوانند بدون آسیب به جنین، به بهبود وضعیت روانی مادر کمک کنند.
یکی از مؤثرترین روشها، رواندرمانی است؛ روانشناس متخصص میتواند به مادر کمک کند تا احساسات پیچیده خود را درک و مدیریت کند. تکنیکهای درمانی مانند رفتاردرمانی شناختیCBT به مادران باردار کمک میکند که افکار منفی و خودسرزنشگر را شناسایی و جایگزین افکار سازنده کنند
البته، در شرایطی که شدت افسردگی بیشتر است، ممکن است روانشناس با همکاری روانپزشک، داروهای ایمن برای بارداری تجویز کند. استفاده از دارو باید کاملاً تحتنظر باشد، چرا که اولویت همیشه حفظ سلامت مادر و جنین است.
علاوهبر درمان حرفهای، تغییراتی در سبک زندگی نیز میتوانند کمککننده باشد؛ خواب کافی، تغذیه سالم، پیادهروی روزانه، شرکت در کلاسهای آمادگی برای زایمان و دریافت حمایت عاطفی از همسر و اطرافیان نقش مهمی در بهتر شدن حال مادر دارند.
چطور از یک روانشناس خوب نوبت بگیریم؟
در این مقاله با علائم و علتهای افسردگی بارداری آشنا شدید. مادرانی که زمینههای ابتلا به افسردگی را داشته باشند بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی حاملگی هستند.
پلتفرمهای سلامت روان مانند رواندرمان امکان رزرو نوبت روانشناس را بسیار ساده و سریع کردهاند. کافی است به وبسایت رواندرمان ravandarman.com مراجعه کرده و شهر و تخصص مورد نظر خود را انتخاب کنید. لیستی از بهترین روانشناسان و مشاوران آن شهر به شما نمایش داده میشود.
سپس با مشاهده پروفایل هر روانشناس و بررسی سوابق حرفهای، علمی و نظرات مراجعین قبلی میتوانید روانشاس خود را با اطمینان انتخاب کنید.
فقط دقت کنید، روانشناسی را انتخاب کنید که در زمینه افسردگی حاملگی و درمان انواع افسردگی مهارت و تجربه بالینی بالایی داشته باشد.
اگر در حال تجربه احساسات ناخوشایند در دوران بارداری هستید بهتر است همین حالا به سایت رواندرمان مراجعه کنید و از بهترین روانشناسان و متخصصان نوبت خود را به صورت آنلاین رزرو کنید.