سوره های سجده دار واجب و مستحب به ترتیب + حکم خواندن آنها در زمان قاعدگی

سوره های سجده دار

همانطور که می دانید در کتاب آسمانی قرآن کریم تعدادی سوره وجود دارند که در این سوره ها سجده کردن برای فرد قرائت کننده ی آن ها واجب و لازم می باشد و ضروری است که حتما قاری و یا شنوندگان این سوره ها پس از خواندن و یا شنیدن این سوره ها در هر جایی که هستند رو به روی قبله سجده کنند. البته برای قرائت و تلاوت این سوره ها گفته شده است که اگر کسی قصدی برای خواندن این سوره ها نداشته باشد و اتفاقی این سوره به گوش او بخورد نیازی به سجده نبوده و می تواند از سجده کردن در صورت نبود شرایط صرف نظر نماید.

امروز ما در آلامتو پستی را به این موضوع برای شما عزیزان تحت عنوان سوره های سجده دار واجب و مستحب به ترتیب و حکم خواندن سوره های سجده دار در زمان قاعدگی اختصاص داده ایم و امیدواریم که این مطالب مورد توجه شما قرار گرفته بگیرد.

همچنین بخوانید: سوره آیت الکرسی

سوره های سجده دار واجب به ترتیب

همانطور که در مطالب بالا نیز گفته شد سوره هایی در قرآن کریم وجود داشته اند که از این سوره ها به عنوان عزائم در قرآن کریم یاد می شود و پس از شندین و یا خواندن این سوره ها سجده کردن بر قاری آن ها واجب و ضروری است و باید حتما پس از اتمام آیه این سوره سجده کرد. در ادامه ما به ترتیب به این چهار سوره ی عزائم و سجده دار واجب برای شما اشاره می کنیم:

1.اولین سوره، سوره ی سجده می باشد که همانطور که از نام این سوره نیز پیدا است آیه ی پانزدهم این سوره دارای سجده ی واجب بوده و قاری آن پس از اتمام تلاوت آیه ی 15 لازم است که رو به روی قبله سجده نماید. در ادامه به متن و ترجمه ی آیه ی 15 این سوره برای شما اشاره می کنیم:

إِنَّمَا يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا الَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ ۩

تنها کسانی به آیات ما ایمان می‌آورند که چون متذکّر آیات ما شوند به سجده رخ بر خاک نهند و تسبیح و تنزیه و ستایش پروردگار کنند و ابدا به کبر و نخوت سر از فرمان حق نکشند.

2.دومین سوره، سوره ی فصلت می باشد که در این سوره هم لازم است قاری آن پس از اتمام آیه ی 37 رو به روی قبله ایستاده و سپس سجده نماید. در ادامه به متن و ترجمه ی این آیه برای شما اشاره می کنیم:

وَمِنْ آيَاتِهِ اللَّيْلُ وَالنَّهَارُ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ ۚ لَا تَسْجُدُوا لِلشَّمْسِ وَلَا لِلْقَمَرِ وَاسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَهُنَّ إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ ۩

از نشانه های [ربوبیت و قدرت] او شب و روز و خورشید و ماه است؛ نه برای خورشید سجده کنید و نه برای ماه، برای خدایی که آنان را آفرید، سجده کنید، اگر می خواهید فقط او را بپرستید؛

3.آیه ی 62 سوره ی نجم هم سومین سوره ای است که در آن سجده کردن بر فرد قرائت کننده ی آن لازم و ضروری است. متن و ترجمه ی این آیه شامل عبارت زیر می باشد:

فَاسْجُدُوا لِلَّهِ وَاعْبُدُوا ۩

پس [با این وصف که قیامتی سنگین در پی دارید، بیایید] خدا را سجده کنید و بپرستید.

4. آیه ی 19 سوره ی علق هم چهارمین و آخرین آیه ای است که در قرآن کریم از آن به عنوان عزائم یاد شده و لازم است پس از اتمام تلاوت ین آیه فرد قرائت کننده ی آن رو به قبله سجده نماید و متن و ترجمه ی آن نیز شامل عبارت زیر می باشد:

كَلَّا لَا تُطِعْهُ وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ ۩

این چنین نیست [که بتواند برای نجات خود کاری کند]، هرگز از او اطاعت مکن، و سجده کن و به خدا تقرب جوی.

دقت داشته باشید که آیات سوره های گفته شده در متن بالا سوره های زائم می باشند و در این سوره سجده بر فرد قرائت کننده لازم و ضروری و واجب می باشد و باید پس از اتمام این آیات رو به قبله سجده نمود.

در صورتی که فردی تنها قسمت و یا بخشی از این آیه را قرائت کرد و یا شنید بهتر است که برای احتیاط رو به قبله کرده و حتما سجده نماید.

همچنین مسلمانان باید در خصوص تلاوت آیات این سوره ها بدانند که باید سجده را به صورت فوری پس از اتمام آیه انجام دهند و تاخیر در این امر نیز جایز نیست.

در هنگام سجده پس از اتمام آیات گفته شده در بالا می تواندید این ذکر را با خود زمزمه کنید: لٰا إِلٰهَ إِلَّا اللّٰهُ حَقّا حَقّا لَا إِلٰهَ الّا اللّٰهُ ایماناً وَ تَصْدِیقاً لَا إِلٰهَ إِلَّا اللّٰهُ عُبُودِیةً وَ رِقًّا سَجَدْتُ لَک یٰا رَبِّ تَعَبُّداً وَ رِقًّا لَا مُسْتَنْکفاً وَ لَا مُسْتَکبِراً بَلْ أَنَا عَبْدٌ ذَلِیلٌ ضَعِیفٌ خَائِفٌ مُسْتَجِیرٌ

همچنین بخوانید: متن سوره انعام با خط درشت

سوره های سجده دار مستحب به ترتیب

آیات سوره های گفته در مطالب بالا سوره های سجده دار واجب در قرآن کریم بودند اما باید این را بدانید که جدایی از چهار آیه ی سجده دار واجب در قرآن آیات دیگری نیز در این کتاب آسمانی وجود دارند که این سوره ها دارای سجده ی مستحب می باشند و فرد قرائت کننده ی آن ها نیز بهتر است پس از اتمام این آیات رو به قبله سجده نمایند. آیات این سوره ها به ترتیب زیر می باشد:

1.آیه ی 206 سوره ی اعراف که آخرین آیه ی این سوره می باشد و یکی از آیاتی است که قرائت کننده ی آن بهتر است پس از خواندن آن و همچنین پس از شنیدن آن رو به قبله سجده نماید. در ادامه به متن و ترجمه ی این آیه توجه نمایید:

إِنَّ الَّذِينَ عِنْدَ رَبِّكَ لَا يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَيُسَبِّحُونَهُ وَلَهُ يَسْجُدُونَ ۩

یقیناً مقرّبان و نزدیکان خدا هیچ گاه از عبادت و بندگی اش تکبّر نمی ورزند، وهمواره او را تسبیح می گویند، و پیوسته برای او سجده می کنند.

2.آیه ی 15 سوره ی رعد هم دومین آیه از ای ترتیب می باشد و این آیه هم از آیات سجده دار مستحب در قرآن کریم محسوب می شود و متن و ترجمه ی آن نیز شامل:

وَلِلَّهِ يَسْجُدُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ طَوْعًا وَكَرْهًا وَظِلَالُهُمْ بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ ۩

کسانی که در آسمان ها و زمین هستند، از روی میل و رغبت یا بی میلی و کراهت و نیز سایه هایشان بامداد و شام گاه برای خدا سجده می کنند.

3.آیه های 49 و 50 سوره ی نحل هم از دیگر آیات سجده دار مستحب می باشند. شایسته است پس از رسیدن به یَفْعَلُونَ ما یُؤْمَرُونَ مسلمانان رو به قبله سجده نمایند.

یَخافُونَ رَبَّهُمْ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ یَفْعَلُونَ ما یُؤْمَرُونَ

[فرشتگان] از پروردگار بالای سرشان می‌ترسند و آنچه را که فرمان داده شده‌اند، انجام می‌دهند.

4.آیات 107 تا 109 سوه ی بنی اسرائل هم از این موارد است و بهتر است که پس از رسیدن به عبارت وَ یزِیدُهُمْ خُشُوعاً رو به قبله سجده کرد.

وَيَخِرُّونَ لِلْأَذْقَانِ يَبْكُونَ وَيَزِيدُهُمْ خُشُوعًا ﴿۱۰۹﴾

و بر روى زمين مى‏ افتند و مى‏ گريند و بر فروتنى آنها مى‏ افزايد (۱۰۹)

5. آیه 58 سوره ی مریم هم در این دسته می باشد و متن و ترجمه ی آن نیز شامل عبارت زیر است:

أُولَٰئِكَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ مِنْ ذُرِّيَّةِ آدَمَ وَمِمَّنْ حَمَلْنَا مَعَ نُوحٍ وَمِنْ ذُرِّيَّةِ إِبْرَاهِيمَ وَإِسْرَائِيلَ وَمِمَّنْ هَدَيْنَا وَاجْتَبَيْنَا ۚ إِذَا تُتْلَىٰ عَلَيْهِمْ آيَاتُ الرَّحْمَٰنِ خَرُّوا سُجَّدًا وَبُكِيًّا ۩

اینان (که از زکریا تا ادریس اوصافشان یاد شد) همان رسولانی هستند که خدا از میان همه اولاد آدم و اولاد آنان که با نوح در کشتی نشاندیم و اولاد ابراهیم و یعقوب و دیگر کسان که هدایت کرده و برگزیدیم، آنها را به لطف و انعام خود مخصوص گردانید (و حال آنها در بندگی چنان است) که هرگاه آیات خدای رحمن بر آنها تلاوت شود با گریه (شوق و محبت) روی اخلاص بر خاک نهند.

6.آیات 18 و 77 سوره ی حج هم در این دسته ها قرار دارند و بهتر است پس از رسیدن به عبارت های یفْعَلُ ما یشاءُ در آیه ی 18 و پس از رسیدن به عبارت وَ افْعَلُوا الْخَیرَ در آیه ی 77 این سوره سجد کرد. این آیات شامل عبارات زیر هستند:

أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَسْجُدُ لَهُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَمَنْ فِي الْأَرْضِ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ وَالنُّجُومُ وَالْجِبَالُ وَالشَّجَرُ وَالدَّوَابُّ وَكَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ ۖ وَكَثِيرٌ حَقَّ عَلَيْهِ الْعَذَابُ ۗ وَمَنْ يُهِنِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ مُكْرِمٍ ۚ إِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ ۩ 18

آیا (ای هوشمند به چشم بصیرت) مشاهده نکردی که هر که در آسمانها و هر که در زمین است و خورشید و ماه و ستارگان و کوهها و درختان و جنبندگان و بسیاری از آدمیان همه (با کمال شوق) به سجده خدا (و اطاعت او) مشغولند و بسیاری از مردم هم (در اثر کفر و عصیان) مستوجب عذاب حق شدند؟ و هر که را خدا خوار و ذلیل گرداند دیگر کسی او را عزیز و گرامی نتواند کرد که البته خدا هر چه مشیّت کامله‌اش تعلق گیرد خواهد کرد.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ارْكَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّكُمْ وَافْعَلُوا الْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ۩ 77

ای اهل ایمان، در برابر خدا رکوع و سجود آرید و (با توجه و بی‌ریا و خالص) پروردگار خود را پرستید و کار نیکو کنید، باشد که رستگار شوید.

7.آیه ی 60 سوره ی فرقان و عبارت وَ زادَهُمْ نُفُوراً از سوره های مستحب سجده دار می باشد و متن این آیه از عبارت زیر است:

وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اسْجُدُوا لِلرَّحْمَٰنِ قَالُوا وَمَا الرَّحْمَٰنُ أَنَسْجُدُ لِمَا تَأْمُرُنَا وَزَادَهُمْ نُفُورًا ۩

و هنگامی که به آنان گویند: برای رحمان سجده کنید، می گویند: رحمان چیست؟! آیا برای چیزی که تو فرمان می دهی، سجده کنیم؟ و [دعوت تو] بر رمیدگی و نفرتشان می افزاید.

8. آیات 25 و 26 سوره نمل و عبارت رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ شامل سوره های مستحب سجده دار می باشند.

اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ ۩

خدای یکتا که معبودی جز او نیست، پروردگار عرش بزرگ است.

9.آیه 24 سوره ص هم در این دسته است.

قَالَ لَقَدْ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ نَعْجَتِكَ إِلَىٰ نِعَاجِهِ ۖ وَإِنَّ كَثِيرًا مِنَ الْخُلَطَاءِ لَيَبْغِي بَعْضُهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَقَلِيلٌ مَا هُمْ ۗ وَظَنَّ دَاوُودُ أَنَّمَا فَتَنَّاهُ فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهُ وَخَرَّ رَاكِعًا وَأَنَابَ ۩

گفت: یقیناً او با درخواست افزودن میش تو به میش های خود بر تو ستم روا داشته است، و قطعاً بسیاری از معاشران و شریکان به یکدیگر ستم می کنند، به جز کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند و اینان اندک اند. و داود دانست که ما او را [در این حادثه] آزموده ایم، در نتیجه از پروردگارش درخواست آمرزش کرد و بی درنگ به حالت خضوع به رو در افتاد و به خدا بازگشت.

10. آحرین سوره هم مربوط به سوره ی انشقاق و آیه ی 21 ای سوره می باشد و پس از رسیدن به عبارت إِذا قُرِئَ در این آیه بهتر است کهسجده نمود. متن این آیه شامل عبارت زیر است:

وَإِذَا قُرِئَ عَلَيْهِمُ الْقُرْآنُ لَا يَسْجُدُونَ ۩

و چون بر آنان آیات قرآن تلاوت شود سجده حق نمی‌کنند؟

همچنین بخوانید: سوره تبارک

حکم خواندن سوره های سجده دار در زمان قاعدگی

در خصوص حکم تلاوت سوره های سجده دار در قرآن کریم گفته می شود که در هنگام قاعدگی زنان اکثر فقهای اسلام بر این نظر هستند که زنان در هنگام گذراندن دوران قاعدگی خود بهتر است که آیه های سجده دار این سوره ها را نخوانند و از خواندن تنها این قسمت از آیه ها صرف نظر نمایند و در صورت علاقه می توانند بقیه ی آیات این سوره ها به صورت عادی تلاوت نمایند.

اما برخی از فقهای دیگر بر این باورند هستند که بهتر است این سوره ها به طور کلی در این دوران توسط زن حائض خوانده نشود و زنان خواندن این سوره ها را به بعد از پاک شدن خود موکول کنند.

همچنین بخوانید: زیارت امام حسین

سخن آخر

امیدواریم مطالبی که امروز برای شما عزیزان در آلامتو تحت عنوان سوره های سجده دار واجب و مستحب به ترتیب و حکم خواندن سوره های سجده دار در زمان قاعدگی فراهم کرده ایم مورد توجه شما عزیزان قرار گرفته باشد و از مطالعه ی آن ها نیز لذت برده باشید.