روز نیروی انتظامی
بزرگداشت نیروی انتظامی در مهر برگزار می‌شود. برای آگاهی از تاریخ روز نیروی انتظامی در سال 1402 و پیشینه نیروی پلیس ایران ادامه مطلب را بخوانید.
روز نیروی انتظامی 1402 چه روزی است؟ چند شنبه و چندمه؟
هفته نیروی انتظامی هر ساله در مهر ماه برگزار می‌شود. انتخاب هفته‌ای به نام نیروی انتظامی به منظور تقدیر از زحمات شبانه روزی نیروهای پلیس در بخش‌های مختلف و همچنین معرفی دستاوردها و برنامه‌های پیش رو است.
تاریخ روز نیروی انتظامی در سال 1402 شمسی
پنج شنبه، ۱۳ مهر ۱۴۰۲
۱۴۰۲/۰۷/۱۳
تاریخچه روز نیروی انتظامی
سیزدهم مهر ماه به عنوان روز نیروی انتظامی انتخاب شده است. تا پیش از سال 1378 هفته آخر تیر ماه به بزرگداشت هفته نیروی انتظامی اختصاص داشت و روز 27 تیر نیز که سالروز تصویب قانون ادغام نیروی انتظامی بود به عنوان روز نیروی انتظامی جشن گرفته می‌شود. اما از سال 1378 بود که با درخواست نیروی انتظامی و به دنبال آن تصویب مقام معظم رهبری به عنوان فرمانده کل قوا، هفته بزرگداشت نیروی نیروزی انتظامی به مهر ماه تغییر کرد و روز 13 مهر هم روزی نیروی انتظامی نام گرفت.
از علل ذکر شده برای تغییر این تاریخ از تیر به مهر تعطیل بودن مدارس و دانشگاه‌ها در تابستان ذکر شده بود. از آنجاییکه بخش اعظم افراد جامعه را نوجوانان و جوانان تشکیل می‌دهد و اصلی‌ترین برنامه‌های نیروی انتظامی در رابطه با این قشر تدارک دیده می‌شود، در طول تعطیلات تابستانی امکان ارتباط با آنها موجود نبود. در طرف دیگر بالا بودن دمای هوای تابستان در اغلب نقاط شکور امکان برگزاری مراسم و اجرای برنامه‌های مختلف را در بسیاری از مناطق دشوار می‌کرد.
تاریخچه تشکیل پلیس ایران
پیش از تاسیس نظمیه ناصرالدین شاهی، امور انتظامی توسط قرقاول‌ها اداره می‌شد که تحت نظارت کلانتر تهران خدمت می‌کردند. ایده تاسیس و پیاده کردن نظام نوین ایجاد نظم و امنیت در کشور یا همان پلیس ایران، اولین بار در دوره حکومت ناصرالدین شاه قاجار مطرح شد. او که در سفر به فرنگ به وین، نظم و ترتیب پلیس را دیده و پسندیده بود، فردی به نام “کنت دومونت فور” را که در پلیس خدمت پلیس وین بود را برای راه اندازی تشکیلات پلیس به ایران فراخواند.
اولین تابلوی شهربانی تهران در شانزدم ذی القعده سال 1295 ه.ق روی سردر عمارت واقع در الماسیه (باب همایون) نصب شد. روی این تابلو عبارت ” ادارۀ جليلۀ پليس دارالخلافه و احتسابيه” نوشته شده بود که نشان دهنده تجمیع وظایف شهربانی و شهرداری تهران در یک واحد است. پس از مدتی این اداره به وزارت نظمیه تغییر کرد.
در دوران علاءالدوله افرادی به عنوان مستشار نظامی به خدمت ژاندارمری درآمدند. این مستشاران سوئدی روی آموزش نیروها تمرکز داشتند و آموزشگاه‌هایی برای آژانها و افسران در تهران و قزوین تاسیس کردند. در همین دوره بود که ژاندارمردی و پلیس تامینات (آگاهی) توسط مستشاران سوئدی در تهران تشکیل شد.
در دوره حکومت رضاخان، نظمیه به وزارت جنگ انتقال یافت. تغییرات دیگری نیز در این دوران صورت گرفتند که از جمله آنها می‌توان به تغییر رسمی نام نظمیه به شهربانی و تغییر عناوین درجه‌ها و سازمان‌ها و ادرات تابعه نظمیه بود. پلیس ایران در دوران محمدرضا پهلوی نیز شامل دو قسمت پلیس شهری (شهربانی) و ژاندارمری (روستایی و مرزی) بود.
پس از پیروزی انقلاب، سازمانی به نام کمیته انقلاب اسلامی نیز به منظور حفاظت و دفاع از ارزش‌های انقلاب به این مجموعه اضافه شد. نهایتا در سال 1370 خورشیدی، مجلس شورای اسلامی قانون ادغام سه نیرو را تصویب کرد و تشکیلات پلیس واحد تاسیس شد که اکنون به نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران یا به اختصار “ناجا” شناخته می‌شود.
ساختار نیروی انتظامی ایران
طبق قوانین جدید، پلیس ایران به عنوان جزئی از ستاد نیروهای مسلح به حساب آمده و به وزارت کشور وابسته است. در حال حاضر پلیس ایران از سه بخش تقریبا مستتقل فرماندهی، حفاظت و اطلاعات و سازمان عقیدتی- سیاسی تشکیل شده است.
فرماندهی نیروی انتظامی از مجموعههای زیر تشکیل شده است:
- پلیس پیشگیری ناجا
- پلیس راهنمایی و رانندگی
- پلیس آگاهی
- پلیس مبارزه با مواد مخدر
- پلیس اطلاعات و امنیت عمومی
- پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات (فتا)
- فرماندهی مرزبانی
- پلیس بین الملل
- هوا ناجا
- یگان‌های ویژه ناجا
- یگان‌های امداد ناجا
- دژبان کل ناجا
- سازمان وظیفه عمومی ناجا
- واحد بازرسی کل ناجا
- دانشکده علوم انتظامی امین
- معاونت نیروی انسانی ناجا
- معاونت عملیات ناجا
- معاونت فناوری اطلاعات و ارتباطات ناجا (فاوا)
- معاونت پارلمانی و امور مجلس ناجا
- پلیس 197
- پلیس 116
- معاونت بهداشت، امداد و درمان ناجا
- مرکز مطالعات راهبردی ناجا
- معاونت اجتماعی ناجا
سخن آخر
در این پست از آلامتو تاریخ روز نیروی انتظامی را ارائه داده و به تاریخچه انتخاب این روز و پلیس ایران اشاره کردیم. امیدواریم این مطلب مورد پسند شما واقع شده باشد.